Bệnh Sùi Mào Gà
00 days
21 hrs
40 mins
58 secs
BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NAM GIỚI
Bệnh sùi mào gà là một trong những căn bệnh xã hội rất nguy hiểm, do tư tưởng, suy nghĩ thoáng về tình dục nên khiến rất nhiều nam giới không may mắc phải bệnh, đồng thời làm lây nhiễm sang cho những người khác.
Đây là căn bệnh có thể dẫn đến rất nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là một số chủng loại của mầm bệnh gây bệnh sùi mào gà còn gây ra nhiều loại ung thư khác nhau đe dọa đến tính mạng.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới là dấu hiệu các u nhú có hình dạng như súp lơ, mụn cóc hay mào gà.
Các nốt này tập chung chủ yếu ở dương vật, mắt, hậu môn, miệng, lưỡi ở nam giới...
Các nốt này khi xuất hiện gây đau nhức, khó chịu và mất mĩ quan.
Sùi mào gà ở nam giới thường xuất hiện trong độ tuổi sinh sản và có đời sống quan hệ tình dục không an toàn như quan hệ với gái mại dâm, tiêm hút chích với các đối tượng mắc sùi mào gà trước đó.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới là một căn bệnh xuất hiện các u nhú, đám sùi do một loại virus có tên là Human Papillomavirus (HPV) gây ra.
Căn bệnh này có tính “lây nhiễm” rất cao và tỷ lệ nam giới mắc bệnh thường cao hơn, do nam giới là đối tượng có đời sống tình dục phóng khoáng.
Hiện nay, tỷ lệ nam giới bị nhiễm phải căn bệnh này tăng lên khá cao trong các bệnh lây qua đường tình dục.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, những nam giới đang trong độ tuổi sinh sản thường là đối tượng dễ mắc phải bệnh sùi mào gà.
Ngoài ra, những người có đời sống tình dục phóng khoáng, có quan hệ tình dục với nhiều bạn tình, đặc biệt là có quan hệ đồng tính, người sử dụng ma túy, có hệ miễn dịch kém thường rất dễ bị nhiễm bệnh.
Theo một thống kê, người ta đã tìm thấy hơn 100 chủng loại virus HPV khác nhau, có dạng DNA.
Phần lớn, trong các chủng đó đều không gây hại và có thể tự khỏi, không có biểu hiện dù không cần chữa trị.
Có đến 40 chủng HPV là gây ra các tổn thương ở bộ phận sinh dục, khu vực hậu môn.
Trong đó, có khoảng 15 chủng HPV có nguy cơ cao gây ra các bệnh về ung thư ở bộ phận sinh dục, hậu môn.
Còn một số chủng ít gây ra nguy hiểm thường gây mụn cóc ở bộ phận sinh dục, bàn chân.
Sau khi có quan hệ tình dục không an toàn với bệnh nhân, do không có biểu hiện trong thời gian virus ủ bệnh nên có thể lây nhanh sang cho người khác.
HPV thường tồn tại trong cơ thể con người ngay cả khi không có triệu chứng, dấu hiệu điển hình hoặc khi đã được điều trị.
Trong trường hợp hệ miễn dịch không thể tấn công, loại bỏ được virus này thì chúng sẽ kích hoạt các tế bào khỏe mạnh thành tế bào ác tính, cuối cùng là dẫn đến ung thư.
Nguyên nhân mắc sùi mào gà ở nam giới?
Nguyên nhân sùi mào gà ở nam giới phổ biến do virus HPV (Human Papilloma Virus) gây ra.
Loại Virus này hiện nay có hơn 40 chủng và gây ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục cả 2 giới.
Quan hệ tình dục không an toàn sẽ gây nhiễm nhanh hơn.
Nếu hệ miễn dịch của người nhiễm đủ khỏe sẽ tự tiêu diệt virus HPV, khi này người bệnh sẽ không thấy bất cứ dấu hiệu bệnh nào.
Phần lớn ca bệnh, virus HPV không hoạt động và các dấu hiệu gì.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới có thể lây từ người bệnh sang người lành dù người bệnh không có dấu hiệu, triệu chứng nào.
Căn bệnh này có thể lây nhiễm qua rất nhiều con đường khác nhau như:
1. Qua đường tình dục không an toàn
Đây được coi là nguyên nhân sùi mào gà ở nam giới nói riêng và các bệnh xã hội khác nói chung.
Virus HPV sẽ nhanh chóng đi vào cơ thể của người này sang người khác qua các cọ xát, tổn thương trong quá trình giao hợp gây ra.
Nam giới sẽ rất dễ bị nhiễm bệnh sùi mào gà khi quan hệ tình dục qua đường miệng, đường âm đạo hoặc thậm chí là đường hậu môn.
Và khi quan hệ với gái mại dâm, người có quan hệ đồng tính thì nguy cơ lây nhiễm đều như nhau.
2. Con đường gián tiếp
Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sùi mào gà ở nam giới.
Việc thường xuyên sử dụng các đồ dùng cá nhân như khăn tắm, dao cạo râu, đồ lót, bàn chải đánh răng, khăn mặt...
Hoặc trong quá trình phẫu thuật cắt bao quy đầu nhưng do các dụng cụ y tế không được sát trùng, vô khuẩn đầy đủ, cẩn thận thì cũng đều khiến virus HPV nhanh chóng xâm nhập vào cơ thể gây bệnh.
Một số hành động thân mật như ôm ấp, hôn hoặc vô tình tiếp xúc với vết xước, vết thương hở, dịch mủ, dịch nhầy... của người có virus trong người thì cũng đều là nguyên nhân làm lây nhiễm bệnh sùi mào gà ở nam giới.
3. Lây từ mẹ sang con
Đối với những thai phụ đang mang thai mà mắc bệnh sùi mào gà thì cũng có thể lây nhiễm sang cho con của mình.
Virus HPV sẽ nhanh chóng xâm nhập vào phôi thai qua đường dây rốn, qua âm đạo khi mẹ sinh thường hoặc qua máu, dịch nhầy của mẹ.
4. Lây qua đường máu
Việc truyền hoặc nhận máu trực tiếp, đặc biệt là sử dụng chung bơm kim tiêm với người bệnh cũng khiến virus có trong máu nhanh chóng xâm nhập vào cơ thể, từ đó gây ra bệnh sùi mào gà cùng rất nhiều tổn thương nghiêm trọng khác đối với sức khỏe.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới
Bệnh sùi mào gà ở nam giới giai đoạn đầu thường không có bất kỳ triệu chứng, biểu hiện điển hình nào nên rất nhiều bệnh nhân không phát hiện ra.
Thời gian ủ bệnh của virus HPV thường không giống với các bệnh xã hội khác, từ 2 – 9 tháng tùy vào cơ địa, tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Sau thời gian này, virus bắt đầu phát triển một cách mạnh mẽ, nhanh chóng và mới gây ra các triệu chứng, dấu hiệu cụ thể.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới mà mọi người cần nắm rõ:
Nổi lên các u nhú, nốt mụn, vết sần nhỏ li ti có màu đỏ, hồng hoặc màu trắng, bề mặt xù xì, sần sùi.
Kích thước của các nốt sùi thường nhỏ, chỉ từ 1 – 2mm, nhô cao như các nhú gai, có cuống và khá mềm.
Vị trí thường xuất hiện nốt sùi, u nhú do virus HPV gây ra là ở rãnh bao quy đầu, quy đầu, dương vật, lỗ sáo, vùng bìu, lỗ niệu đạo, các nếp gấp vùng bẹn...
Còn thấy ở khoang miệng, môi, họng, mắt, khu vực hậu môn...
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới ở thời điểm đầu thường không gây cảm giác đau nhức, ngứa ngáy gì nên khiến người bệnh chủ quan, không đi thăm khám và để bệnh âm thầm phát triển sang mức độ nặng.
Ban đầu, các nốt mụn chỉ mọc rải rách, đơn lẻ ở xung quanh bộ phận sinh dục nam.
Nếu không chữa trị kịp thời, các u nhú sẽ tăng nhanh về số lượng, kích thước và liên kết thành nhiều mảng rộng như các khóm hoa mào gà, súp lơ.
Khi sờ vào các đám sùi sẽ thấy có cảm giác gai gai, ghê tay.
Theo thời gian, virus phát triển một cách mạnh mẽ và các mảng sùi cũng tăng nhanh về số lượng, kích thước.
Một số trường hợp bệnh chuyển sang mức độ nặng, các mụn còn chứa dịch mủ màu trắng ở bên trong.
Khi không tiến hành điều trị ngay, các nốt mụn khi có sự cọ xát, va chạm sẽ rất dễ xây xước, dẫn đến viêm loét, mưng mủ kèm mùi hôi rất khó chịu.
Nam giới khi mắc phải bệnh sùi mào gà thường cảm thấy khó chịu, phiền toái và gặp phải rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt, luôn có cảm giác vướng víu khi có sự xuất hiện của các nốt sùi, u nhú.
Bên cạnh đó, luôn cảm thấy đau đớn, khó chịu mỗi khi đi tiểu và có các biểu hiện như tiểu khó, tiểu đau, tiểu rắt, tiểu buốt, dòng nước tiểu chảy thành từng tia nhỏ...
Nhiều trường hợp còn bị đau mỗi khi xuất tinh, khi quan hệ tình dục, thậm chí là xuất tinh ra máu.
Người bệnh còn bị suy giảm hệ miễn dịch với các biểu hiện như suy nhược, mệt mỏi, chán ăn, ăn uống không ngon miệng, nổi nhiều hạch, sốt...
Chẩn đoán sùi mào gà ở nam giới
Theo nhiều nghiên cứu, bệnh sùi mào gà có thời gian ủ bệnh khá dài, có thể là từ vài tuần, vài tháng đến vài năm.
Chẩn đoán bệnh sùi mào gà ở nam thường khá khó khăn.
Thông qua các dấu hiệu lâm sàng
Dựa vào các biểu hiện, dấu hiệu điển hình của bệnh sùi mào gà để kiểm tra xem có phải bệnh nhân đó mắc phải bệnh sùi mào gà hay không.
Chẩn đoán bằng mô bệnh học
Bác sĩ sẽ sử dụng dung dịch axit axetic có nồng độ nhẹ bôi vào những vị trí, khu vực có nốt sùi, u nhú nhằm làm trắng vết sùi, sau đó chờ kết quả.
Bác sĩ sẽ làm thêm một vài xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm dịch niệu đạo, xét nghiệm mẫu bệnh phẩm... nhằm chẩn đoán bệnh một cách chính xác.
Chẩn đoán phân biệt
Làm thêm các bước thăm khám, kiểm tra khác nhằm phân biệt rõ bệnh sùi mào gà với một số bệnh lý khác như u mềm lây, chuỗi hạt ngọc dương vật, mụn rộp sinh dục... để xác định chính xác có phải bệnh nhân bị sùi mào gà hay không.
Sùi mào gà ở nam giới có nguy hiểm không?
Bệnh sùi mào gà ở nam giới sẽ không gây nguy hiểm đến tính mạng khi phát hiện.
Không được điều trị đúng theo phác đồ từ bác sĩ chuyên khoa, nam giới giới có thể bị nhiễm trùng tại bộ phận sinh dục và lan sang các vùng da khác nếu những nốt sùi vỡ ra và đặc biệt lây sang bạn tình của mình nếu như quan hệ tình dục.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới là một căn bệnh xã hội cực kỳ nguy hiểm, do đó người bệnh không nên chủ quan khi gặp phải.
Nếu phát hiện, chữa trị muộn và không dứt điểm thì nam giới sẽ phải đối mặt với rất nhiều biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe, thậm chí là tính mạng, cụ thể:
Gây tiêu cực đối với tâm lý
Bệnh nhân khi mắc phải thường cảm thấy tự ti, ngại ngần, lo lắng không dám gặp gỡ, tiếp xúc với những người xung quanh.
Các nốt sùi xuất hiện ở vùng mắt, miệng, môi còn gây mất thẩm mỹ, khiến bệnh nhân bị xa lánh, kỳ thị và không dám đối mặt với sự thật.
Gây ra nhiều tiêu cực làm ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh, nhiều trường hợp còn rơi vào trạng thái uất ức, trầm cảm rất nguy hiểm.
Ảnh hưởng đến đời sống tình dục
Sự xuất hiện của các u nhú, mảng sùi còn gây cảm giác vướng víu, cộm cộm kèm cảm giác đau đớn, ngứa rát khiến nam giới không còn cảm thấy thoải mái, tự tin và luôn e ngại, lo sợ, thậm chí là luôn muốn lảng tránh chuyện ấy.
Làm suy giảm ham muốn, không có hứng thú và dễ sinh ra mâu thuẫn làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng đời sống tình dục, thậm chí là làm ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.
Gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục
Khi các mảng sùi có xu hướng phát triển một cách nhanh chóng, lan rộng sang các khu vực lân cận sẽ tạo điều kiện cho mầm bệnh tấn công, phát triển và gây ra rất nhiều bệnh viêm nhiễm nam khoa như viêm tinh hoàn, viêm bao quy đầu, viêm niệu đạo, viêm ống dẫn tinh, viêm mào tinh hoàn... làm ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe sinh sản.
Vô sinh hiếm muộn
Không chỉ gây viêm nhiễm nam khoa, làm tổn thương cơ quan sinh dục, bệnh sùi mào gà ở nam do virus HPV gây ra còn nhanh chóng làm số lượng, chất lượng tinh trùng giảm đi.
Làm giảm tỷ lệ thụ thai, khiến nam giới khó có thể có con được, về lâu dài sẽ có nguy cơ cao bị vô sinh – hiếm muộn.
Dẫn đến ung thư
Nghiêm trọng hơn, nam giới mắc bệnh sùi mào gà nếu bị nhiễm HPV tuýp 16, 18 còn có nguy cơ cao gặp phải các loại ung thư như ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thư hậu môn...
Đây đều là những căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân nếu không được thăm khám, điều trị sớm.
Theo một thống kê cho biết, có đến hơn 70% các trường hợp nam giới phải đối mặt với bệnh ung thư dương vật khi không chữa trị bệnh sùi mào gà dứt điểm.
Lây lan sang cộng đồng
Bệnh sùi mào gà còn nổi tiếng là một căn bệnh có tốc độ phát triển, lây nhiễm rất cao nên nếu không chú ý, nam giới sẽ dễ dàng làm lây bệnh sang cho bạn tình, người thân và cả những người xung quanh nếu vô tình tiếp xúc với họ.
Khả năng lây của bệnh này khá cao mặc dù virus đang trong thời gian ủ bệnh, đồng thời người bệnh cũng không có bất kỳ triệu chứng, dấu hiệu nào.
Cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới
Sử dung phương pháp điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng công nghệ ALA - PDT
Áp dụng phương pháp đốt laser tại vị trí mọc nốt
Sử dụng phương pháp vật lý trị liệu
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng dùng thuốc
Sử dụng cách chữa dân gian
Có rất nhiều cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới, cụ thể:
Sử dụng phương pháp ALA – PDT
Hiện tại, ALA – PDT được đánh giá là phương pháp chữa trị hiện đại, mang lại hiệu quả cao nhất.
Phương pháp này hoạt động dựa vào nguyên lý chính là sử dụng ánh sáng cảm quang đặc biệt kết hợp cùng oxy có sự tác động hài hòa nhằm tiêu diệt, phá hủy mầm bệnh và các nốt sùi, u nhú ở cơ thể.
Phương pháp này còn hỗ trợ nâng cao hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình hồi phục cho bệnh nhân.
Phương pháp này còn có thể áp dụng cho nhiều trường hợp bệnh ở các mức độ, giai đoạn khác nhau với rất nhiều ưu điểm nổi bật như điều trị trong thời gian ngắn, không tốn nhiều thời gian, không gây đau, không chảy máu, ngăn ngừa bệnh tái phát.
Sử dụng phương pháp vật lý trị liệu
Trường hợp có nhiều nốt sùi, u nhú, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân điều trị bằng phương pháp vật lý trị liệu.
Đây đều là các phương pháp sử dụng dòng điện hoặc tia laser để loại bỏ các nốt sùi, u nhú mà không làm tổn thương, không làm ảnh hưởng tới các khu vực lân cận.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Đốt điện
Phương pháp này thực chất sử dụng dòng điện cao tần với sức nóng để loại bỏ các u nhú, nốt sùi hiệu quả, đồng thời có khả năng cầm máu.
Đây là cách điều trị sùi mào gà truyền thống và hiện ít được sử dụng để điều trị.
Mặc dù có thời gian điều trị nhanh chóng, hiệu quả nhưng đốt điện lại có nhược điểm là dễ làm tổn thương vùng da điều trị, đồng thời cần được thực hiện bởi những bác sĩ có tay nghề, chuyên môn cao.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Đốt laser
Đốt laser cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới, thường chỉ phù hợp với trường hợp có các mảng sùi có kích thước lớn, mọc độc lập.
Bác sĩ sẽ dùng tia laser chiếu trực tiếp vào vị trí, khu vực có nốt sùi để loại bỏ chúng.
Trong quá trình thực hiện, cần phải thật chú ý để tránh làm bệnh nhân bị bỏng.
Các lần đốt thường cách xa nhau, người bệnh bắt buộc phải đợi vết thương lành lại rồi mới tiến hành điều trị tiếp.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Áp lạnh
Với cách này, bác sĩ cần dùng nito lỏng nhằm mục đích làm đông các vị trí bị tổn thương, dần chúng sẽ tạo thành các mảng đóng vảy.
Sau khoảng 10 ngày, các mảng này sẽ tự rơi xuống.
Nhược điểm của cách chữa này là gây đau đớn, trong một số trường hợp còn gây chảy máu cho bệnh nhân và bệnh có khả năng tái phát rất cao.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng dùng thuốc
Đây hầu như là cách chữa sùi mào gà ở nam được áp dụng cho trường hợp mới mắc bệnh, khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ, các nốt sùi có kích thước nhỏ và chưa lan rộng.
Có rất nhiều loại thuốc chữa sùi mào gà được dùng để điều trị, người bệnh sẽ được bác sĩ kê đơn thuốc phù hợp.
Phần lớn thuốc tây chữa sùi mào gà có tác dụng ngăn chặn mụn sùi phát triển, làm teo các u nhú, giảm đau, kháng viêm, giảm khó chịu và làm giảm các biểu hiện, triệu chứng do bệnh gây ra.
Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc chữa ở dạng kem, gel bôi, thuốc uống để người bệnh điều trị.
Mặc dù sử dụng thuốc là cách chữa đơn giản, ít tốn kém, cho hiệu quả nhanh nhưng người bệnh cũng cần chú ý tuân thủ việc dùng thuốc theo đúng hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Không tự ý mua thuốc về sử dụng hoặc sử dụng không đúng cách, điều này sẽ dễ dẫn đến hiện tượng kháng thuốc, nhờn thuốc và xảy ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm cho sức khỏe.
Sử dụng cách chữa dân gian
Ngoài thuốc tây, người bệnh cũng có thể tham khảo cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới bằng dân gian.
Đây hầu hết là phương pháp được ông cha ta lưu truyền từ thời xa xưa và có cách thực hiện đơn giản, giúp làm giảm nhanh các biểu hiện.
Cách chữa này cũng chỉ phù hợp cho trường hợp bệnh còn ở mức độ nhẹ, chưa chuyển sang mức độ nặng.
Dưới đây là một số cách chữa sùi mào gà bằng dân gian mà người bệnh có thể tham khảo:
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Nha đam
Nha đam (hay còn gọi là lô hội) là một loại cây có nhiều tác dụng trong làm đẹp, đặc biệt là nó còn có khả năng kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm đau, sưng, giúp kích thích làm lành các tổn thương.
Nhiều người thường sử dụng để chữa bệnh sùi mào gà khi không may mắc phải.
Chuẩn bị sẵn một nhánh nha đam tươi, mọng nước, bỏ phần vỏ màu xanh bên ngoài.
Sau đó lấy phần gel trong suốt bên trong rồi thoa nhẹ nhàng vào vùng da có nốt sùi.
Trước khi thoa, chú ý vệ sinh sạch sẽ vùng có nốt sùi để ngăn ngừa viêm nhiễm.
Có thể đem ép nha đam rồi bôi vào vùng da có mảng sùi cũng đều được.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng tinh dầu tràm trà
Đây cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới được đánh giá là hiệu quả.
Tinh dầu tràm trà có khả năng kháng khuẩn tốt, giúp ức chế mầm bệnh phát triển mạnh và làm giảm hiện tượng ngứa ngáy, viêm nhiễm.
Cách thực hiện khá đơn giản:
Người bệnh chỉ cần hòa tinh dầu tràm trà cùng nước với tỷ lệ vừa phải rồi bôi trực tiếp lên khu vực có mầm bệnh.
Lưu ý: Người bệnh không nên lạm dụng tinh dầu này để tránh nguy cơ bị bỏng.
Chữa sùi mào gà nam giới bằng Tỏi
Khi nhắc đến tỏi, hầu như ai cũng biết bởi đây là một loại gia vị thường được dùng để ướp, xào, làm nước chấm...
Tỏi chứa allicin, một hoạt chất giống như kháng sinh tự nhiên giúp tiêu diệt mầm bệnh.
Có rất nhiều cách dùng tỏi để chữa sùi mào gà, người bệnh có thể ăn sống tỏi hàng ngày, dùng để chế biến thành nhiều món ăn ngon.
Hoặc giã nát từ 2 – 3 nhánh tỏi rồi đắp vào nơi có nốt sùi, dùng băng gạc cố định lại để hỗ trợ điều trị bệnh sùi mào gà một cách hiệu quả.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Lá tía tô
Với các trường hợp sùi mào gà ở mức độ nhẹ, nam giới có thể chữa bệnh bằng lá tía tô.
Loại lá này thường có tác dụng kháng viêm, giảm đau, giúp ức chế sự phát triển của mầm bệnh nhờ vào các hoạt chất vốn có.
Bệnh nhân có thể tham khảo cách chữa sùi mào gà bằng lá tía tô như sau:
Rửa sạch một nắm lá tía tô rồi ngâm qua nước muối loãng để diệt khuẩn.
Giã nát lá tía tô cùng một chút muối.
Lọc lấy phần nước cốt rồi bôi vào vùng da có nốt sùi.
Để nguyên trong khoảng 1 tiếng rồi rửa sạch lại với nước như bình thường.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Nghệ
Nghệ cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới khá hiệu quả, an toàn và được nhiều người áp dụng.
Hợp chất curcumin có trong nghệ có khả năng kháng lại vi khuẩn, virus rất hiệu quả.
Giúp làm lành các tổn thương, viêm nhiễm ở trên da.
Bệnh nhân chỉ cần gọt vỏ rồi rửa sạch một củ nghệ còn tươi, sau đó giã nát rồi bôi lên vùng có tổn thương, u nhú do virus gây ra.
Để nguyên trong khoảng 45 phút rồi dùng nước ấm để rửa sạch lại.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Giấm táo
Trong giấm táo thường chứa axit và có nhiều thành phần có khả năng kháng viêm, diệt khuẩn hiệu quả.
Nhờ đó mà giúp ngăn ngừa nguy cơ viêm nhiễm một cách hiệu quả, nhanh chóng.
Đây cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam hiệu quả được nhiều người lựa chọn.
Với cách chữa này, người bệnh cần chuẩn bị sẵn giấm táo và bông y tế.
Sau đó dùng bông y tế thấm giấm táo với liều lượng nhỏ rồi chấm nhẹ vào những vị trí có nốt sùi, u nhú.
Nên thực hiện kiên trì, đều đặn hàng ngày để giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Cách chữa sùi mào gà ở nam giới bằng Khoai tây
Cách chữa sùi mào gà dân gian tiếp theo đó là khoai tây, đây là cách chữa đơn giản, dễ thực hiện và mang lại hiệu quả tốt trong việc hỗ trợ làm giảm nhanh các biểu hiện như sưng, ngứa, chảy dịch mủ ở các đám sùi.
Cách thực hiện như sau:
Chuẩn bị sẵn 2 củ khoai tây tươi, không bị hỏng, không mọc mầm, không bị thối.
Gọt sạch hết vỏ, rửa sạch rồi ép lấy nước.
Lấy phần nước ép được bôi đều lên vùng da có tổn thương.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Hoa cúc vàng
Theo đông y, hoa cúc vàng có tính hàn, vị ngọt đắng, mùi thơm và có khả năng kháng viêm, giải độc rất tốt.
Hoa này rất hiệu quả trong việc chữa bệnh sùi mào gà ở nam.
Để chữa bệnh sùi mào gà, bệnh nhân chỉ cần lấy hoa cúc vàng rồi hãm với nước sôi trong một chiếc ấm sạch như hãm trà bình thường.
Lấy phần nước để uống hàng ngày thay cho nước lọc.
TIP
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH SÙI MÀO GÀ
Khoảng 90% bệnh nhân mắc sùi mào gà là do HPV nguy cơ thấp loại 6 và 11 gây ra.
Có hơn 100 chủng virus HPV đã biết, trong đó 30 đến 40 chủng HPV đặc biệt ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục, nhưng chỉ một vài trong số các chủng này gây ra sùi mào gà.
Mụn cóc ở các bộ phận khác sẽ do các chủng HPV khác gây ra.
Sùi mào gà có thể lây nhiễm qua các cách sau:
Quan hệ tình dục không an toàn qua đường âm đạo, hậu môn, miệng...
Tiếp xúc trực tiếp:
Sùi mào gà có thể lây truyền khi tiếp xúc với bộ phận sinh dục hoặc các vùng da khác có mụn cóc của người nhiễm bệnh.
Dùng chung vật dụng cá nhân: gồm đồ chơi tình dục, bàn chải đánh rang, dao cạo râu, quần áo hoặc đồ vệ sinh cá nhân với người mắc sùi mào gà.
Những vật dụng này có thể mang theo dịch mủ của người bệnh và lây nhiễm cho người sử dụng sau đó.
Từ mẹ sang con: bệnh có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở, tuy nhiên trường hợp này thường không phổ biến.
Không phải lúc nào nhiễm virus cũng biểu hiện thành triệu chứng.
Vì vậy việc kiểm soát nguồn lây bệnh sùi mào gà rất phức tạp.
Yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà
Virus HPV rất phổ biến, hầu hết những người có hoạt động tình dục đều bị nhiễm virus HPV vào một thời điểm nào đó.
Quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người.
Mắc một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục khác.
Quan hệ tình dục với người có lịch sử tình dục không biết rõ.
Quan hệ tình dục quá sớm.
Hệ thống miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như mắc HIV hoặc dùng thuốc chống thải ghép.
Dấu hiệu của bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà biểu hiện bằng những nốt sùi mềm, có thể xuất hiện dưới dạng một cụm mụn cóc hoặc chỉ một mụn đơn lẻ.
Ở giai đoạn đầu, những nốt mụn này rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường, có màu hồng, màu da hoặc hơi nâu (sẫm hơn màu da một chút).
Càng về sau các nốt mụn này mọc dày đặc lên, tạo thành hình dạng giống như súp lơ hoặc mào gà, khi chạm vào có cảm giác nhẵn hoặc hơi gồ ghề.
Ngoài bộ phận sinh dục, nốt sùi cũng có thể xuất hiện trên môi, miệng, lưỡi hoặc cổ họng của người có quan hệ tình dục bằng miệng với người nhiễm virus HPV.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới
Ở nam giới, sùi mào gà có thể xuất hiện ở những khu vực sau:
Dương vật, bìu, háng, đùi, bên trong hoặc xung quanh hậu môn.
Nếu mụn cóc sinh dục lan rộng hoặc to ra, tình trạng này có thể gây ngứa ngáy, khó chịu hoặc thậm chí đau đớn, chảy máu khi quan hệ.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nữ giới
Ở nữ giới, sùi mào gà có thể xuất hiện ở những khu vực sau:
Bên trong/bên ngoài âm đạo hoặc hậu môn, trên cổ tử cung.
Ngay cả khi nốt sùi rất nhỏ không thể nhìn thấy bằng mắt thường, chúng vẫn có thể gây ra các triệu chứng như:
Tăng tiết dịch âm đạo, ngứa, cảm giác nóng rát, chảy máu khi giao hợp.
Các chủng virus bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà là một triệu chứng của nhiễm trùng HPV (human papillomavirus) sinh dục và có 30 đến 40 chủng HPV đặc biệt ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục.
Tuy nhiên 90% trường hợp sùi mào gà là do HPV tuýp 6 và 11.
Hai tuýp này thuộc loại HPV nguy cơ thấp, hiếm khi phát triển thành ung thư cổ tử cung.
Các tuýp HPV nguy cơ cao, dễ tiến triển thành ung thư cổ tử cung là tuýp 16 và 18.
Giai đoạn phát triển của bệnh sùi mào gà
Giai đoạn ủ bệnh:
Tính từ lúc người bệnh tiếp xúc với virus HPV cho đến khi xuất hiện nốt sùi đầu tiên, thường kéo dài khoảng 4 tuần đến 9 tháng.
Giai đoạn khởi phát:
Xuất hiện những nốt sùi nhỏ, màu hồng nhạt hoặc màu da, không đau, nằm rải rác trên bộ phận sinh dục hoặc các vùng xung quanh.
Giai đoạn phát triển:
Những nốt sùi tăng lên về kích thước, số lượng, xuất hiện tại nhiều vị trí, gây khó chịu, ảnh hưởng đến tâm lý và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Giai đoạn biến chứng (còn gọi là sùi mào gà giai đoạn cuối):
Có dấu hiệu nhiễm trùng, vùng bị tổn thương sưng tấy, chảy dịch, loét, rất dễ chảy máu.
Một số bệnh nhân phát triển biến chứng nghiêm trọng như ung thư hậu môn, ung thư vòm họng.
Giai đoạn tái phát:
Sau khi điều trị khỏi, bệnh vẫn có thể tái phát do lây nhiễm lại virus từ bạn tình hoặc do virus HPV trong cơ thể chưa được điều trị triệt để hoàn toàn.
Tình trạng của người bị sùi mào gà tái phát thường sẽ nặng hơn nguyên phát.
Sùi mào gà là bệnh lý rất nguy hiểm do có khả năng lây lan nhanh và có thể tiến triển thành các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, ví dụ như:
Có thể gây ung thư:
Khi bệnh đã ở giai đoạn nặng và không được điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ chuyển thành ác tính.
Một số chủng HPV có thể dẫn đến các biến đổi tiền ung thư và ung thư tại cổ tử cung, ung thư âm đạo, hậu môn, ung thư dương vật và ung thư cổ họng hoặc miệng (với các đối tượng quan hệ bằng miệng).
Ảnh hưởng khả năng sinh sản:
Biến chứng thường gặp nhất của bệnh là gây biến dạng cục bộ, có thể làm tắc nghẽn ống dẫn tinh ảnh hưởng khả năng sinh sản của nam giới.
Sự xuất hiện của virus HPV trong tinh dịch làm giảm khả năng di chuyển của tinh trùng.
Ảnh hưởng thai kỳ:
Trong thời kỳ mang thai, nốt sùi có thể to ra, gây khó khăn khi đi tiểu.
Nốt sùi trên thành âm đạo có thể ức chế sự co giãn của các mô âm đạo trong quá trình sinh nở.
Cụm sùi lớn trên âm hộ hoặc trong âm đạo có thể gây chảy máu kéo dài trong khi sinh.
Ảnh hưởng thai nhi:
Trẻ được sinh ra từ người mẹ bị sùi mào gà có thể sẽ phát triển mụn cóc ở thanh quản (rất hiếm).
Em bé có thể cần phẫu thuật để giữ cho đường thở không bị tắc nghẽn.
Chẩn đoán bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà thường được chẩn đoán qua khám lâm sàng bằng mắt thường.
Mụn cóc nhỏ đôi khi có thể bị nhầm lẫn với u mềm lây.
Nếu gặp khó khăn trong xác nhận bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm một số phương pháp cận lâm sàng:
Khám vùng chậu:
Xét nghiệm phết cổ tử cung (Pap test) để kiểm tra những thay đổi ở cổ tử cung do virus gây ra.
Bác sĩ cũng có thể thực hiện soi cổ tử cung để kiểm tra và sinh thiết âm đạo/cổ tử cung.
Khám hậu môn:
Bác sĩ sử dụng một thiết bị gọi là ống soi hậu môn để nhìn vào bên trong hậu môn tìm mụn cóc.
Xét nghiệm máu:
Nhằm kiểm tra các bệnh lây qua đường tình dục như bệnh lậu, giang mai, chlamydia vì chúng thường có mối liên quan với sùi mào gà.
Sinh thiết:
Nên sinh thiết nếu chẩn đoán không chắc chắn hoặc nếu bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch.
Mẫu mô sinh thiết được khảo sát hình ảnh mô bệnh học, định type virus HPV.
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Xuất hiện 1 hoặc nhiều nốt mụn hoặc nốt sùi không đau xung quanh âm đạo, dương vật hoặc hậu môn.
Ngứa, chảy máu từ bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.
Thay đổi dòng nước tiểu bình thường (ví dụ: chảy sang một bên) nhiều lần không biến mất.
Có bạn tình mắc bệnh.
Điều trị bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà có thể tự biến mất mà không cần biện pháp điều trị nào vì hệ thống miễn dịch có thể chống lại virus gây ra nó.
Các nốt sùi có thể lớn hơn, nhân lên hoặc gây đau đớn, khó chịu khiến người bệnh tìm đến các phương pháp chữa trị.
Loại bỏ các nốt sùi không giúp điều trị căn nguyên nhưng làm giảm khả năng lây lan virus.
Có thể điều trị bệnh bằng các thuốc bôi hoặc bằng phẫu thuật.
Thuốc điều trị sùi mào gà
Khi đã có chẩn đoán, bác sĩ có thể kê toa các thuốc bôi tại chỗ để điều trị sùi mào gà, bao gồm:
Imiquimod (Aldara):
Đây là một loại kem có khả năng tăng cường miễn dịch tại chỗ, dùng bôi lên vùng bị bệnh.
Loại thuốc này được chỉ định cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên, hiện nay chưa có dữ liệu về sự an toàn đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 12 tuổi.
Thuốc có thể gây một số tác dụng không mong muốn tại chỗ sử dụng như:
Đỏ da, kích ứng, chai, loét, trợt, mụn nước và giảm sắc tố.
Podophyllin và podofilox:
Đây là một loại thuốc bôi không cần rửa, có công dụng phá hủy các mô của nốt sùi mào gà.
Các tác dụng phụ bao gồm bỏng, ngứa, đau và viêm cục bộ.
Không nên sử dụng trong thời kỳ mang thai.
Axit trichloroacetic:
Loại axit này tương tự như axit axetic, được sử dụng để chữa mụn cóc và sùi mào gà.
Thuốc có thể gây các tác dụng phụ như kích ứng da nhẹ, ngứa, sưng, đau.
Phương pháp này thường có tỷ lệ tái phát cao và chỉ nên được dùng bởi nhân viên y tế do khả năng gây tổn thương cho các mô xung quanh.
Phẫu thuật cắt đốt
Phẫu thuật cắt đốt được coi là hiệu quả hơn đối với mụn cóc sừng hóa, đặc biệt nếu chúng có kích thước lớn.
Tiểu phẫu có sự hỗ trợ gây tê tại chỗ là phương pháp đơn giản và trực tiếp nhưng sẽ để lại sẹo.
Phẫu thuật lạnh bằng nitơ lỏng không tốn kém, an toàn trong thời kỳ mang thai và thường không để lại sẹo nhưng cần có thiết bị và bác sĩ có chuyên môn.
Loại phẫu thuật này có thể cần gây mê và thường phải điều trị nhiều lần.
Đốt điện là phương pháp khá hiệu quả nhưng gây ra sẹo và cần gây mê, thường được chỉ định trong trường hợp bệnh đã lây lan trên diện rộng.
Chống chỉ định đốt điện cho người mang máy tạo nhịp tim, tổn thương ở gần hậu môn.
Phẫu thuật bằng laser ít chảy máu nhưng có thể kém hiệu quả hơn so với các kỹ thuật xâm lấn khác.
Chỉ định ưu tiên cho các tổn thương sùi lớn, lan rộng, sùi ở niệu đạo, âm đạo, cổ tử cung và các tổn thương không đáp ứng điều trị khác.
Phẫu thuật cắt bỏ có sự hỗ trợ gây mê toàn thân được thực hiện đối với các tổn thương rộng hơn, mụn cóc trong hậu môn hoặc ở trẻ em.
Cách chăm sóc người bị sùi mào gà
Sùi mào gà có thể lan rộng, lây nhiễm cho người khác và tái nhiễm, vì vậy người mắc bệnh cần được chăm sóc phù hợp cả trong và sau khi điều trị.
Các lưu ý khi chăm sóc người mắc sùi mào gà là:
Không tự ý sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ.
Không được dùng thuốc bôi tại cơ quan sinh dục cho các vị trí khác, vì sùi mào gà ở các cơ quan khác nhau do các chủng virus khác nhau gây ra.
Người bệnh nên chú ý giữ gìn vệ sinh cá nhân như: sử dụng dung dịch vệ sinh rửa vùng kín có độ pH trung bình, tắm rửa và thay quần áo hàng ngày, không dùng chung vật dụng cá nhân với người khác.
Bệnh nhân nên hạn chế quan hệ tình dục khi phát hiện tổn thương hoặc đang trong quá trình điều trị.
Các biện pháp điều trị sẽ giúp khỏi các triệu chứng nhưng không có nghĩa là hết nhiễm virus.
Ngay cả sau khi đã điều trị người bệnh vẫn cần đảm bảo các biện pháp quan hệ tình dục an toàn.
Luôn đảm bảo theo dõi ngay cả khi đã kết thúc điều trị, nếu gặp các triệu chứng như ngứa ngáy, kích ứng, đau khi giao hợp, đau khi đi tiểu, tiết dịch âm đạo bất thường, sưng tấy cơ quan sinh dục cần liên hệ bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Người bệnh cũng nên xây dựng một chế độ ăn lành mạnh nhằm tăng cường sức đề kháng để đẩy lùi virus và ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm: không nên ăn thực phẩm cay nóng, chiên rán, thực phẩm dễ gây kích ứng và chất kích thích.
Tăng cường rau xanh, trái cây, chất đạm lành mạnh;
Bổ sung các vitamin nhóm B, C và các chất chống oxy hóa mạnh như tỏi, hành.
Cách phòng ngừa bệnh sùi mào gà
Tiêm vắc xin
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến nghị tiêm vắc xin HPV định kỳ cho bé gái và bé trai ở độ tuổi 11 và 12, tốt nhất là trước khi quan hệ tình dục vì chúng có hiệu quả nhất khi một người chưa tiếp xúc với HPV.
Theo Ủy ban Cố vấn về Thực hành Chủng ngừa, tiêm vắc xin HPV định kỳ được khuyến nghị cho phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi, nhưng nó đã cho thấy hiệu quả cao cho đến tuổi 45.
Đối với nam giới, độ tuổi tối ưu để tiêm vắc xin HPV cho nam là từ 11 đến 12 tuổi, nhưng có thể tiêm đến 45 tuổi.
Tác dụng phụ của vắc xin nhẹ, bao gồm đau nhức tại chỗ tiêm, đau đầu, sốt nhẹ hoặc các triệu chứng giống như cúm.
Các biện pháp phòng tránh lây nhiễm
Tiêm vắc xin.
Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục.
Không quan hệ tình dục trong khi đang điều trị bệnh sùi mào gà.
Trao đổi với bạn tình, nếu bạn bị nhiễm HPV để cùng điều trị.
Không dùng chung dụng cụ tình dục; nếu có, hãy rửa sạch hoặc bọc chúng bằng bao cao su mới trước khi người khác sử dụng.
Khám nam khoa/phụ khoa định kỳ và điều trị triệt để các bệnh lây truyền qua đường tình dục nếu có.
Chung thủy với một bạn tình hoặc hạn chế số lượng bạn tình.
Không thụt rửa âm đạo.
HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH SÙI MÀO GÀ
(Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-BYT ngày tháng năm 2021
của Bộ trưởng Bộ Y tế)
1. ĐẠI CƯƠNG
- Sùi mào gà, hay còn gọi là bệnh mụn cơm ở hậu môn sinh dục, do vi rút Human papilloma (HPV) gây nên.
Đây là bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp với đặc trưng là các tổn thương dạng nhú lành tính ở cơ quan sinh dục, bẹn, mu, hậu môn, quanh hậu môn.
- Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong năm 2016, thế giới có khoảng 300 triệu phụ nữ nhiễm HPV.
Tại Việt Nam, chưa có con số thống kê cụ thể.
- Sùi mào gà gây ra bởi nhiều tuýp HPV, trong đó thường gặp nhất là tuýp 6 và 11 (chiếm 90% số trường hợp). Một số tuýp HPV có nguy cơ gây loạn sản tế bào và ung thư như tuýp 16, 18, 31, 33, 35...
- HPV lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục đường âm đạo, đường hậu môn hoặc đường miệng. Vi rút xâm nhập vào niêm mạc sinh dục qua các tổn thương nhỏ ở thượng bì và nằm ở lớp tế bào đáy.
Tuy thời gian tồn tại ngoài môi trường ngắn nhưng HPV có thể lây truyền qua các vật dụng, dụng cụ y tế.
HPV rất ít khi lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình chuyển dạ, mặc dù hiếm gặp nó có thể gây ra u nhú đường hô hấp tái phát ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Hầu hết người nhiễm HPV không có biểu hiện lâm sàng, tỉ lệ có triệu chứng chỉ khoảng 1-2%. Thời kì ủ bệnh thay đổi, trung bình là 2,9 tháng ở nữ và 11 tháng ở nam giới.
Khả năng lây truyền HPV cho bạn tình cao và có thể xảy ra ngay cả khi không có tổn thương sùi mào gà.
Các yếu tố thuận lợi cho nhiễm HPV là nhiều bạn tình và mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
2. CHẨN ĐOÁN
2.1. Lâm sang
a) Tổn thương cơ bản:
- Tổn thương điển hình là các sẩn nông, kích thước từ 1-10mm, có thể đơn độc hoặc nhiều.
Các loại tổn thương khác có thể gặp là sẩn mịn hình vòm, màu da; sẩn giống súp lơ màu hồng hoặc màu da; sẩn tăng sừng có lớp vảy dày, giống như mụn cóc ở da hay dày sừng da dầu; sẩn dẹt hơi nhô lên trên vùng da xung quanh, màu hồng, phẳng, bề mặt nhẵn.
- Vị trí tổn thương:
Ở nam giới thường gặp ở dương vật, rãnh quy đầu, dây hãm dương vật, mặt trong bao qui đầu, bìu;
Ở nữ giới thường gặp ở âm hộ, môi bé, môi lớn, âm vật, lỗ niệu đạo, âm đạo và cổ tử cung.
Ngoài ra, tổn thương sùi mào gà có thể thấy ở bẹn, vùng đáy chậu và hậu môn.
Tổn thương ở hậu môn có thể gặp ở cả hai giới và ngay cả khi không có tiền sử quan hệ đường hậu môn.
Tổn thương sùi mào gà ống hậu môn hay gặp hơn ở nam có quan hệ đồng giới.
Sùi mào gà còn có thể thấy ở môi, họng, vòm họng kèm theo các tổn thương vùng sinh dục - hậu môn trên người có tiền sử quan hệ tình dục đường miệng.
- Ở phụ nữ có thai và người có suy giảm miễn dịch, tổn thương thường phát triển nhanh, kích thước lớn và số lượng nhiều.
- Theo diễn biến tự nhiên, sùi mào gà có thể thoái triển, không thay đổi hoặc tăng dần kích thước và số lượng.
b) Triệu chứng khác:
- Thường không có triệu chứng cơ năng, hiếm khi ngứa, bỏng rát, đau.
- Nữ giới bị sùi mào gà xuất hiện triệu chứng ra khí hư có thể viêm âm đạo kèm theo.
Nam giới có sùi ở miệng sáo, niệu đạo có thể tiểu ra máu tươi cuối dòng và có bất thường dòng nước tiểu.
- Có thể kèm theo triệu chứng của các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
c) Các lưu ý khi khám lâm sàng:
- Sùi mào gà có thể có nhiều tổn thương và ở nhiều vị trí khác nhau nên khi khám phải rất cẩn thận và tỉ mỉ, khám toàn bộ vùng sinh dục, hậu môn.
- Đối với cả hai giới cần kiểm tra cẩn thận sinh dục ngoài bằng nguồn sang mạnh, sử dụng kính lúp để phát hiện các tổn thương nhỏ.
- Đối với nữ đã quan hệ tình dục đường âm đạo, cần khám bằng mỏ vịt để phát hiện tổn thương sùi trong âm đạo, cổ tử cung.
Soi cổ tử cung được chỉ định khi có tổn thương sùi ở cổ tử cung, để phát hiện các tổn thương dạng sẩn dẹt.
- Đối với nam giới, để khám miệng sáo chỉ cần dùng tăm bông mở hai mép miệng sáo ra nhưng muốn khám kĩ hố thuyền cần sử dụng panh nhỏ hoặc soi niệu đạo.
Thông thường, niệu đạo không bị tổn thương nếu không thấy có sùi mào gà ở miệng sáo.
- Chỉ định soi hậu môn đối với người có tiền sử quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc người có sùi mào gà vùng quanh hậu môn tái phát nhiều lần.
- Đối với các trường hợp nghi ngờ, có thể sử dụng test axít axetic 5% bôi vào tổn thương, sau vài phút tổn thương có màu xám trắng.
Kết quả của test này không đặc hiệu mà chỉ hỗ trợ cho việc chọn tổn thương khi sinh thiết hoặc loại bỏ tổn thương.
c) Biến chứng:
- Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần: mệt mỏi, lo lắng, sợ hãi, mất tự tin.
- Tiền ung thư và ung thư: sùi mào gà là những tổn thương lành tính.
Tuy nhiên, các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư có thể cùng tồn tại hoặc phát triển cùng các tổn thương sùi mào gà và có thể chẩn đoán nhầm là sùi mào gà.
Các dấu hiệu của tổn thương ác tính gồm có dễ chảy máu, loét, xâm lấn.
Trong những trường hợp này, cần sinh thiết để khẳng định chẩn đoán.
- Sẩn dạng Bowen là một tổn thương tân sản biểu mô ở hậu môn sinh dục, do các tuýp HPV nguy cơ cao gây ra.
- Sùi mào gà khổng lồ (u Buschke-Lowenstein) rất hiếm gặp và được xem là một dạng của ung thư biểu mô tế bào vảy dạng nhú do HPV 6 và 11 gây nên.
Bệnh có đặc điểm là xâm lấn xuống dưới trung bì.
Tổ chức bệnh học có những vùng tổ chức dạng nhú lành tính xen kẽ với các ổ tế bào thượng bì bất thường hoặc các tế bào biệt hoá ung thư tế bào vảy (SCC).
Chẩn đoán u BuschkeLowenstein cần phải sinh thiết nhiều vị trí, chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ.
2.2. Cận lâm sang
- Mô bệnh học:
Cần sinh thiết khi tổn thương không điển hình hoặc nghi ngờ ung thư; tổn thương không đáp ứng hoặc nặng lên sau điều trị.
Hình ảnh trên mô bệnh học đặc trưng của sùi mào gà là tăng sinh nhú, tăng sinh sừng; thoái hóa
dạng hốc sáng koilocytosis (tế bào không bào nhân lớn, không đều).
- Xét nghiệm HPV PCR: không được khuyến cáo để chẩn đoán xác định, theo dõi hay thay đổi phác đồ điều trị. Xét nghiệm nhằm mục đích xác định tình trạng nhiễm các tuýp HPV nguy cơ cao để theo dõi nguy cơ ung thư.
- Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, bao gồm cả HIV.
2.3. Chẩn đoán xác định
Chẩn đoán sùi mào gà chủ yếu dựa vào lâm sàng và tiền sử quan hệ tình dục.
Đối với những tổn thương không điển hình (tăng sắc tố, xâm lấn, loét, dễ chảy máu) có thể cần các xét nghiệm cận lâm sàng khác để chẩn đoán.
2.4. Chẩn đoán phân biệt
- Các tổn thương sẩn cần phân biệt với u mềm treo, sẩn ngọc quy đầu, các u tuyến bã (tuyến Tyson), nốt ruồi, u mềm lây, bệnh Crohn, dày sừng da dầu, lichen phẳng, lichen dạng chấm (lichen nitidus), sẩn sùi giang mai (condylomata lata).
- Các tổn thương sẩn dẹt cần phân biệt với vảy nến, viêm da dầu, hội chứng Reiter, bệnh Bowen, hồng sản Queyrat ở qui đầu và ung thư tế bào vảy.
3. ĐIỀU TRỊ
3.1. Mục đích và nguyên tắc điều trị
- Mục đích điều trị là loại bỏ tổn thương, không phải là tiêu diệt vi rút.
- Lựa chọn phương pháp điều trị dựa vào tuổi bệnh nhân, vị trí, số lượng, kích thước tổn thương, chi phí và khả năng chuyên môn cũng như trang thiết bị của cơ sở điều trị.
- Không có phương pháp nào được coi là vượt trội và phù hợp cho tất cả các bệnh nhân cũng như tất cả các tổn thương.
Các phương pháp điều trị không diệt được vi rút HPV.
Thời gian đào thải vi rút ra khỏi cơ thể chưa được biết rõ.
Tái phát có thể xảy ra ở tất cả các phương pháp.
- Đa số bệnh nhân điều trị ngoại trú, chỉ điều trị nội trú khi cần theo dõi trước và sau điều trị đối với bệnh nhân có nguy cơ biến chứng, phụ nữ có thai, tổn thương lớn hoặc số lượng nhiều.
3.2. Các điều trị cụ thể
3.2.1. Thuốc gây độc tế bào: Podophyllotoxin (podofilox)
- Podophyllotoxin có tác dụng làm ngừng phân chia các tế bào bị nhiễm vi rút gây hoại tử mô.
- Có hai chế phẩm: podophyllotoxin 0,5% dạng dung dịch dùng cho sùi mào gà ở dương vật và podophyllotoxin 0,15% dạng kem dùng cho sùi mào gà ở hậu môn, âm hộ
- Cách sử dụng: bôi ngày 2 lần bằng tăm bông, bôi 3 ngày liên tiếp rồi nghỉ 4 ngày, điều trị một đợt 4-5 tuần.
Diện tích bôi không quá 10cm2 và bôi dưới 0,5ml podophyllotoxin/ngày.
- Tác dụng không mong muốn: kích ứng và đau rát, trợt tại chỗ.
- Chống chỉ định cho các vết thương hở, phụ nữ có thai.
- Tỉ lệ sạch tổn thương của podophyllotoxin dung dịch là 36-83%, của dạng kem là 43-74%.
Tỉ lệ tái phát thay đổi từ 6-100% thường sau 8-12 tuần sạch tổn thương.
- Ngày nay không còn khuyến cáo sử dụng podophyllin dạng nhựa thô do hiệu quả thấp và nhiều độc tính.
3.2.2. Các phương pháp phá hủy tổn thương
a) Liệu pháp lạnh
- Dùng ni tơ lỏng (-196 độ C) gây đóng băng tế bào nhiễm bệnh, gây ra tổn thương không hồi phục màng tế bào.
- Xịt hoặc dùng tăm bông chấm tổn thương cho đến khi xuất hiện quầng mô đông lạnh 1mm quanh tổn thương, thời gian quang đông từ 5-20 giây, mỗi lần 1- 2 chu kì đông lạnh và lặp lại 1-3 lần/tuần tối đa 12 tuần.
- Tác dụng phụ: đau, hoại tử, bọng nước, sẹo.
Có thể cần gây tê vùng nếu nhiều vị trí hoặc tổn thương rộng.
- Tỉ lệ sạch tổn thương là 44-87%, tái phát 12-42% sau 1-3 tháng và có thể lên đến 59% sau sạch tổn thương 12 tháng.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy tác dụng của liệu pháp lạnh kém hơn đốt điện tuy nhiên không khác biệt so với TCA, podophyllotoxin và imiquimod.
- Phương pháp này cần trang thiết bị khá đơn giản, rẻ tiền, an toàn cho phụ nữ có thai.
Nhược điểm của phương pháp này là người bệnh cần đến cơ sở y tế nhiều lần và các bác sĩ điều trị phải được đào tạo về cách sử dụng liệu pháp này.
b) Các phương pháp vật lý loại bỏ, phá hủy tổn thương
- Bao gồm: laser CO2, cắt, nạo, đốt điện.
- Chỉ định ưu tiên cho các tổn thương sùi lớn, lan rộng, sùi ở niệu đạo, âm đạo, cổ tử cung và các tổn thương không đáp ứng điều trị khác.
Laser CO2 được lựa chọn nhiều hơn vì duy trì được giải phẫu, kiểm soát được độ sâu và dễ thực
hiện hơn so với phẫu thuật cắt bỏ; ít chảy máu hơn và ít gây khó chịu hơn so với đốt điện.
Chống chỉ định đốt điện cho người bệnh mang máy tạo nhịp tim, tổn thương ở gần hậu môn.
- Gây tê tại chỗ trước khi tiến hành; trường hợp tổn thương lớn, trong ống hậu môn hoặc ở trẻ em có thể gây mê toàn thân.
- Những phương pháp này có tác dụng loại bỏ hầu hết (89-100%) tổn thương trong một lần, tuy nhiên nguy cơ tái phát từ 19-29%.
- Nhược điểm: có thể để lại sẹo, thay đổi sắc tố, nứt hậu môn, tổn thương cơ thắt hậu môn.
c) Trichloroacetic (TCA) hoặc bichloroacetic (BCA) 80-90%
- Chỉ định bôi cho các tổn thương nhỏ, dạng sẩn; do nhân viên y tế thực hiện.
- Chấm gọn thuốc lên bề mặt tổn thương sùi, để khô xuất hiện sương trắng.
Thực hiện 1 lần/tuần trong tối đa 8-10 tuần.
Nếu đau nhiều hoặc lượng thuốc bôi nhiều, có thể trung hòa bằng bột Na2CO3, bột talc hoặc rửa bằng xà phòng.
Cần phải cẩn thận khi bôi để tránh tổn hại vùng da, niêm mạc bằng cách dung bicarbonate hay vaselin bôi xung quanh tổn thương.
- Có thể dùng cho phụ nữ có thai do không ảnh hưởng đến thai và không hấp thu toàn thân.
- Các báo cáo cho thấy tỉ lệ sạch tổn thương là 56-94%, tỉ lệ tái phát là 36%.
- Nhược điểm: có thể gây bỏng, phá hủy mô xung quanh, để lại sẹo.
3.2.3. Các thuốc điều hòa miễn dịch
a) Imiquimod
- Đây là một thuốc bôi tại chỗ kích thích hệ miễn dịch thông qua tăng sản xuất interferon và các cytokin.
- Có hai chế phẩm chủ yếu: imiquimod 5% cream: bôi 3 lần/tuần đến khi sạch tổn thương trong tối đa 16 tuần và imiquimod 3,75% cream: bôi hàng ngày trong tối đa 8 tuần.
- Sau khi bôi 6-10 giờ phải rửa bằng nước và xà phòng nhẹ.
Hướng dẫn người bệnh xác định đúng tổn thương và bôi đúng cách trong lần đầu và yêu cầu
khám định kỳ để theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị.
- Tác dụng phụ: đỏ, kích ứng, loét, trợt, mụn nước.
- Tỉ lệ sạch tổn thương từ 35-75%, cao hơn ở phụ nữ.
Tỉ lệ tái phát thấp từ 6- 26%.
Imiquimod không gây quái thai ở chuột và thỏ.
Không có dữ liệu về sự an toàn đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 12 tuổi.
b) Sinecatechin
- Chiết xuất từ trà xanh với chất có hoạt tính chủ yếu là catechin với cơ chế là chống tăng sinh, điều hòa gen liên quan đến phản ứng viêm do nhiễm HPV.
- Mỡ sinecatechin 15% bôi 3 lần/ngày cho đến khi sạch tổn thương nhưng không nên dùng kéo dài trên 16 tuần.
Không cần rửa sau khi dùng.
- Tác dụng phụ: đỏ, ngứa, nóng rát, đau, xuất hiện mụn nước, loét, trợt.
- Không nên dùng cho người nhiễm HIV hoặc các tình trạng suy giảm miễn dịch cũng như phụ nữ có thai.
- Tỉ lệ sạch tổn thương là 47-59% và tỉ lệ tái phát tương đối thấp (7-11%).
c) Interferon
- Interferon bôi/tiêm nội tổn thương: interferon là một nhóm các protein tự nhiên được sản xuất bởi các tế bào hệ miễn dịch ở người và động vật nhằm chống lại các tác nhân ngoại lai.
- Dữ liệu về điều trị sùi mào gà bằng interferon còn hạn chế tuy nhiên một số cho thấy kết quả khả quan.
- Khuyến cáo xem xét dùng interferon trong các trường hợp kháng trị.
3.2.4. Kết hợp các phương pháp
Kết hợp một thuốc bôi và một phương pháp phá hủy tổn thương (ví dụ: podophyllotoxin và liệu pháp lạnh) có thể dùng trên lâm sàng, tuy nhiên cho đến thời điểm này, còn thiếu dữ kiện lâm sàng về hiệu quả sạch tổn thương và tỉ lệ tái phát.
3.3. Đối tượng đặc biệt
3.3.1. Phụ nữ có thai
- Các phương pháp điều trị ưu tiên ở phụ nữ có thai là: liệu pháp lạnh, TCAvà các phương pháp cắt bỏ tổn thương.
Chống chỉ định với podophyllotoxin, podophyllin. Sinecatechine, imiquimod có nguy cơ thấp nhưng nên tránh do chưa đủ bằng chứng.
- Không có khuyến cáo về đẻ mổ ở phụ nữ mang thai mắc sùi mào gà.
Chỉ định đẻ mổ khi sùi mào gà làm cản trở đường ra của thai hoặc nguy cơ chảy máu cao.
Tổn thương có thể thoái triển sau sinh.
Nhiều tác giả khuyến cáo nên trì hoãn điều trị trong thời kì mang thai.
- U nhú đường hô hấp là một biến chứng hiếm gặp, ở 4/100.000 trẻ sinh ra sống.
Không có bằng chứng chứng minh việc điều trị ở mẹ sẽ làm giảm nguy cơ này.
3.3.2. Bệnh nhân nhiễm HIV và các đối tượng suy giảm miễn dịch khác
Điều trị như thông thường tuy nhiên đáp ứng với điều trị thường kém hơn và có nguy cơ tiến triển thành ung thư biểu mô vảy cao hơn.
3.4. Theo dõi và quản lý
- Hầu hết tổn thương đáp ứng trong 3 tháng điều trị.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả gồm có: tình trạng suy giảm miễn dịch và biến chứng điều trị.
Tùy theo điều kiện của từng địa phương, có thể đánh giá lại bệnh nhân mỗi 2-4 tuần về hiệu quả, tác dụng phụ, biến chứng của điều trị.
- Bạn tình của bệnh nhân mắc sùi mào gà có thể nhiễm HPV mặc dù không nhìn thấy tổn thương, do vậy xét nghiệm PCR HPV là không cần thiết đối với bạn tình.
Cần khám lâm sàng để phát hiện sớm tổn thương sùi mào gà và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Thời gian tồn tại vi rút sau khi hết tổn thương chưa được biết rõ nên không có khuyến cáo rõ ràng về thời gian kiêng quan hệ tình dục.
Trên thực hành lâm sàng, thường khuyến cáo bệnh nhân hạn chế quan hệ tình dục khi đang có tổn thương và trong thời gian điều trị.
4. PHÒNG BỆNH
- Biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất hiện nay vẫn là sử dụng bao cao su đúng cách, tuy nhiên chỉ có tác dụng một phần.
- Nếu người bệnh được điều trị bằng đốt điện thì nên sử dụng kim đốt dung một lần nhằm hạn chế lan truyền sùi mào gà và các bệnh do vi rút khác như HIV.
- Tiêm vắc xin phòng nhiễm HPV.
Hiện nay có 3 loại vắc xin HPV đã được FDA chấp thuận:
Vắc xin nhị giá (Cervarix phòng được HPV type 16 và 18);
Vaccin tứ giá (Gadasil phòng được HPV type 6, 11, 16, 18);
Vắc xin 9 giá (Gardasil 9 phòng được HPV type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58).
Trong đó vắc xin Gadasil và Gadasil 9 có thể phòng HPV type 6 và 11.
Cả 3 loại vắc xin đều được tiêm bắp 3 mũi vào tháng 0, tháng 1-2 và tháng 6.
+ Đối với nữ, tuổi tiêm được khuyến cáo là 11-12 tuổi, có thể bắt đầu từ 9 tuổi, và có thể tiêm cho những người từ 13-26 tuổi mà chưa tiêm trước đó.
+ Đối với nam, vắc xin tứ giá hoặc 9 giá được khuyến cáo tiêm thường quy trong độ tuổi từ 11-12 tuổi, có thể tiêm từ 9 tuổi và từ 13-21 tuổi chưa được tiêm trước đó.
+ Đối với người suy giảm miễn dịch và quan hệ đồng giới, vắc xin được khuyến cáo tiêm ngay cả trên 26 tuổi. Không dùng cho phụ nữ mang thai.
Bệnh sùi mào gà là một trong những căn bệnh xã hội rất nguy hiểm, do tư tưởng, suy nghĩ thoáng về tình dục nên khiến rất nhiều nam giới không may mắc phải bệnh, đồng thời làm lây nhiễm sang cho những người khác.
Đây là căn bệnh có thể dẫn đến rất nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là một số chủng loại của mầm bệnh gây bệnh sùi mào gà còn gây ra nhiều loại ung thư khác nhau đe dọa đến tính mạng.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới là dấu hiệu các u nhú có hình dạng như súp lơ, mụn cóc hay mào gà.
Các nốt này tập chung chủ yếu ở dương vật, mắt, hậu môn, miệng, lưỡi ở nam giới...
Các nốt này khi xuất hiện gây đau nhức, khó chịu và mất mĩ quan.
Sùi mào gà ở nam giới thường xuất hiện trong độ tuổi sinh sản và có đời sống quan hệ tình dục không an toàn như quan hệ với gái mại dâm, tiêm hút chích với các đối tượng mắc sùi mào gà trước đó.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới là một căn bệnh xuất hiện các u nhú, đám sùi do một loại virus có tên là Human Papillomavirus (HPV) gây ra.
Căn bệnh này có tính “lây nhiễm” rất cao và tỷ lệ nam giới mắc bệnh thường cao hơn, do nam giới là đối tượng có đời sống tình dục phóng khoáng.
Hiện nay, tỷ lệ nam giới bị nhiễm phải căn bệnh này tăng lên khá cao trong các bệnh lây qua đường tình dục.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, những nam giới đang trong độ tuổi sinh sản thường là đối tượng dễ mắc phải bệnh sùi mào gà.
Ngoài ra, những người có đời sống tình dục phóng khoáng, có quan hệ tình dục với nhiều bạn tình, đặc biệt là có quan hệ đồng tính, người sử dụng ma túy, có hệ miễn dịch kém thường rất dễ bị nhiễm bệnh.
Theo một thống kê, người ta đã tìm thấy hơn 100 chủng loại virus HPV khác nhau, có dạng DNA.
Phần lớn, trong các chủng đó đều không gây hại và có thể tự khỏi, không có biểu hiện dù không cần chữa trị.
Có đến 40 chủng HPV là gây ra các tổn thương ở bộ phận sinh dục, khu vực hậu môn.
Trong đó, có khoảng 15 chủng HPV có nguy cơ cao gây ra các bệnh về ung thư ở bộ phận sinh dục, hậu môn.
Còn một số chủng ít gây ra nguy hiểm thường gây mụn cóc ở bộ phận sinh dục, bàn chân.
Sau khi có quan hệ tình dục không an toàn với bệnh nhân, do không có biểu hiện trong thời gian virus ủ bệnh nên có thể lây nhanh sang cho người khác.
HPV thường tồn tại trong cơ thể con người ngay cả khi không có triệu chứng, dấu hiệu điển hình hoặc khi đã được điều trị.
Trong trường hợp hệ miễn dịch không thể tấn công, loại bỏ được virus này thì chúng sẽ kích hoạt các tế bào khỏe mạnh thành tế bào ác tính, cuối cùng là dẫn đến ung thư.
Nguyên nhân mắc sùi mào gà ở nam giới?
Nguyên nhân sùi mào gà ở nam giới phổ biến do virus HPV (Human Papilloma Virus) gây ra.
Loại Virus này hiện nay có hơn 40 chủng và gây ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục cả 2 giới.
Quan hệ tình dục không an toàn sẽ gây nhiễm nhanh hơn.
Nếu hệ miễn dịch của người nhiễm đủ khỏe sẽ tự tiêu diệt virus HPV, khi này người bệnh sẽ không thấy bất cứ dấu hiệu bệnh nào.
Phần lớn ca bệnh, virus HPV không hoạt động và các dấu hiệu gì.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới có thể lây từ người bệnh sang người lành dù người bệnh không có dấu hiệu, triệu chứng nào.
Căn bệnh này có thể lây nhiễm qua rất nhiều con đường khác nhau như:
1. Qua đường tình dục không an toàn
Đây được coi là nguyên nhân sùi mào gà ở nam giới nói riêng và các bệnh xã hội khác nói chung.
Virus HPV sẽ nhanh chóng đi vào cơ thể của người này sang người khác qua các cọ xát, tổn thương trong quá trình giao hợp gây ra.
Nam giới sẽ rất dễ bị nhiễm bệnh sùi mào gà khi quan hệ tình dục qua đường miệng, đường âm đạo hoặc thậm chí là đường hậu môn.
Và khi quan hệ với gái mại dâm, người có quan hệ đồng tính thì nguy cơ lây nhiễm đều như nhau.
2. Con đường gián tiếp
Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sùi mào gà ở nam giới.
Việc thường xuyên sử dụng các đồ dùng cá nhân như khăn tắm, dao cạo râu, đồ lót, bàn chải đánh răng, khăn mặt...
Hoặc trong quá trình phẫu thuật cắt bao quy đầu nhưng do các dụng cụ y tế không được sát trùng, vô khuẩn đầy đủ, cẩn thận thì cũng đều khiến virus HPV nhanh chóng xâm nhập vào cơ thể gây bệnh.
Một số hành động thân mật như ôm ấp, hôn hoặc vô tình tiếp xúc với vết xước, vết thương hở, dịch mủ, dịch nhầy... của người có virus trong người thì cũng đều là nguyên nhân làm lây nhiễm bệnh sùi mào gà ở nam giới.
3. Lây từ mẹ sang con
Đối với những thai phụ đang mang thai mà mắc bệnh sùi mào gà thì cũng có thể lây nhiễm sang cho con của mình.
Virus HPV sẽ nhanh chóng xâm nhập vào phôi thai qua đường dây rốn, qua âm đạo khi mẹ sinh thường hoặc qua máu, dịch nhầy của mẹ.
4. Lây qua đường máu
Việc truyền hoặc nhận máu trực tiếp, đặc biệt là sử dụng chung bơm kim tiêm với người bệnh cũng khiến virus có trong máu nhanh chóng xâm nhập vào cơ thể, từ đó gây ra bệnh sùi mào gà cùng rất nhiều tổn thương nghiêm trọng khác đối với sức khỏe.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới
Bệnh sùi mào gà ở nam giới giai đoạn đầu thường không có bất kỳ triệu chứng, biểu hiện điển hình nào nên rất nhiều bệnh nhân không phát hiện ra.
Thời gian ủ bệnh của virus HPV thường không giống với các bệnh xã hội khác, từ 2 – 9 tháng tùy vào cơ địa, tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Sau thời gian này, virus bắt đầu phát triển một cách mạnh mẽ, nhanh chóng và mới gây ra các triệu chứng, dấu hiệu cụ thể.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới mà mọi người cần nắm rõ:
Nổi lên các u nhú, nốt mụn, vết sần nhỏ li ti có màu đỏ, hồng hoặc màu trắng, bề mặt xù xì, sần sùi.
Kích thước của các nốt sùi thường nhỏ, chỉ từ 1 – 2mm, nhô cao như các nhú gai, có cuống và khá mềm.
Vị trí thường xuất hiện nốt sùi, u nhú do virus HPV gây ra là ở rãnh bao quy đầu, quy đầu, dương vật, lỗ sáo, vùng bìu, lỗ niệu đạo, các nếp gấp vùng bẹn...
Còn thấy ở khoang miệng, môi, họng, mắt, khu vực hậu môn...
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới ở thời điểm đầu thường không gây cảm giác đau nhức, ngứa ngáy gì nên khiến người bệnh chủ quan, không đi thăm khám và để bệnh âm thầm phát triển sang mức độ nặng.
Ban đầu, các nốt mụn chỉ mọc rải rách, đơn lẻ ở xung quanh bộ phận sinh dục nam.
Nếu không chữa trị kịp thời, các u nhú sẽ tăng nhanh về số lượng, kích thước và liên kết thành nhiều mảng rộng như các khóm hoa mào gà, súp lơ.
Khi sờ vào các đám sùi sẽ thấy có cảm giác gai gai, ghê tay.
Theo thời gian, virus phát triển một cách mạnh mẽ và các mảng sùi cũng tăng nhanh về số lượng, kích thước.
Một số trường hợp bệnh chuyển sang mức độ nặng, các mụn còn chứa dịch mủ màu trắng ở bên trong.
Khi không tiến hành điều trị ngay, các nốt mụn khi có sự cọ xát, va chạm sẽ rất dễ xây xước, dẫn đến viêm loét, mưng mủ kèm mùi hôi rất khó chịu.
Nam giới khi mắc phải bệnh sùi mào gà thường cảm thấy khó chịu, phiền toái và gặp phải rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt, luôn có cảm giác vướng víu khi có sự xuất hiện của các nốt sùi, u nhú.
Bên cạnh đó, luôn cảm thấy đau đớn, khó chịu mỗi khi đi tiểu và có các biểu hiện như tiểu khó, tiểu đau, tiểu rắt, tiểu buốt, dòng nước tiểu chảy thành từng tia nhỏ...
Nhiều trường hợp còn bị đau mỗi khi xuất tinh, khi quan hệ tình dục, thậm chí là xuất tinh ra máu.
Người bệnh còn bị suy giảm hệ miễn dịch với các biểu hiện như suy nhược, mệt mỏi, chán ăn, ăn uống không ngon miệng, nổi nhiều hạch, sốt...
Chẩn đoán sùi mào gà ở nam giới
Theo nhiều nghiên cứu, bệnh sùi mào gà có thời gian ủ bệnh khá dài, có thể là từ vài tuần, vài tháng đến vài năm.
Chẩn đoán bệnh sùi mào gà ở nam thường khá khó khăn.
Thông qua các dấu hiệu lâm sàng
Dựa vào các biểu hiện, dấu hiệu điển hình của bệnh sùi mào gà để kiểm tra xem có phải bệnh nhân đó mắc phải bệnh sùi mào gà hay không.
Chẩn đoán bằng mô bệnh học
Bác sĩ sẽ sử dụng dung dịch axit axetic có nồng độ nhẹ bôi vào những vị trí, khu vực có nốt sùi, u nhú nhằm làm trắng vết sùi, sau đó chờ kết quả.
Bác sĩ sẽ làm thêm một vài xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm dịch niệu đạo, xét nghiệm mẫu bệnh phẩm... nhằm chẩn đoán bệnh một cách chính xác.
Chẩn đoán phân biệt
Làm thêm các bước thăm khám, kiểm tra khác nhằm phân biệt rõ bệnh sùi mào gà với một số bệnh lý khác như u mềm lây, chuỗi hạt ngọc dương vật, mụn rộp sinh dục... để xác định chính xác có phải bệnh nhân bị sùi mào gà hay không.
Sùi mào gà ở nam giới có nguy hiểm không?
Bệnh sùi mào gà ở nam giới sẽ không gây nguy hiểm đến tính mạng khi phát hiện.
Không được điều trị đúng theo phác đồ từ bác sĩ chuyên khoa, nam giới giới có thể bị nhiễm trùng tại bộ phận sinh dục và lan sang các vùng da khác nếu những nốt sùi vỡ ra và đặc biệt lây sang bạn tình của mình nếu như quan hệ tình dục.
Bệnh sùi mào gà ở nam giới là một căn bệnh xã hội cực kỳ nguy hiểm, do đó người bệnh không nên chủ quan khi gặp phải.
Nếu phát hiện, chữa trị muộn và không dứt điểm thì nam giới sẽ phải đối mặt với rất nhiều biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe, thậm chí là tính mạng, cụ thể:
Gây tiêu cực đối với tâm lý
Bệnh nhân khi mắc phải thường cảm thấy tự ti, ngại ngần, lo lắng không dám gặp gỡ, tiếp xúc với những người xung quanh.
Các nốt sùi xuất hiện ở vùng mắt, miệng, môi còn gây mất thẩm mỹ, khiến bệnh nhân bị xa lánh, kỳ thị và không dám đối mặt với sự thật.
Gây ra nhiều tiêu cực làm ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh, nhiều trường hợp còn rơi vào trạng thái uất ức, trầm cảm rất nguy hiểm.
Ảnh hưởng đến đời sống tình dục
Sự xuất hiện của các u nhú, mảng sùi còn gây cảm giác vướng víu, cộm cộm kèm cảm giác đau đớn, ngứa rát khiến nam giới không còn cảm thấy thoải mái, tự tin và luôn e ngại, lo sợ, thậm chí là luôn muốn lảng tránh chuyện ấy.
Làm suy giảm ham muốn, không có hứng thú và dễ sinh ra mâu thuẫn làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng đời sống tình dục, thậm chí là làm ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.
Gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục
Khi các mảng sùi có xu hướng phát triển một cách nhanh chóng, lan rộng sang các khu vực lân cận sẽ tạo điều kiện cho mầm bệnh tấn công, phát triển và gây ra rất nhiều bệnh viêm nhiễm nam khoa như viêm tinh hoàn, viêm bao quy đầu, viêm niệu đạo, viêm ống dẫn tinh, viêm mào tinh hoàn... làm ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe sinh sản.
Vô sinh hiếm muộn
Không chỉ gây viêm nhiễm nam khoa, làm tổn thương cơ quan sinh dục, bệnh sùi mào gà ở nam do virus HPV gây ra còn nhanh chóng làm số lượng, chất lượng tinh trùng giảm đi.
Làm giảm tỷ lệ thụ thai, khiến nam giới khó có thể có con được, về lâu dài sẽ có nguy cơ cao bị vô sinh – hiếm muộn.
Dẫn đến ung thư
Nghiêm trọng hơn, nam giới mắc bệnh sùi mào gà nếu bị nhiễm HPV tuýp 16, 18 còn có nguy cơ cao gặp phải các loại ung thư như ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thư hậu môn...
Đây đều là những căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân nếu không được thăm khám, điều trị sớm.
Theo một thống kê cho biết, có đến hơn 70% các trường hợp nam giới phải đối mặt với bệnh ung thư dương vật khi không chữa trị bệnh sùi mào gà dứt điểm.
Lây lan sang cộng đồng
Bệnh sùi mào gà còn nổi tiếng là một căn bệnh có tốc độ phát triển, lây nhiễm rất cao nên nếu không chú ý, nam giới sẽ dễ dàng làm lây bệnh sang cho bạn tình, người thân và cả những người xung quanh nếu vô tình tiếp xúc với họ.
Khả năng lây của bệnh này khá cao mặc dù virus đang trong thời gian ủ bệnh, đồng thời người bệnh cũng không có bất kỳ triệu chứng, dấu hiệu nào.
Cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới
Sử dung phương pháp điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng công nghệ ALA - PDT
Áp dụng phương pháp đốt laser tại vị trí mọc nốt
Sử dụng phương pháp vật lý trị liệu
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng dùng thuốc
Sử dụng cách chữa dân gian
Có rất nhiều cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới, cụ thể:
Sử dụng phương pháp ALA – PDT
Hiện tại, ALA – PDT được đánh giá là phương pháp chữa trị hiện đại, mang lại hiệu quả cao nhất.
Phương pháp này hoạt động dựa vào nguyên lý chính là sử dụng ánh sáng cảm quang đặc biệt kết hợp cùng oxy có sự tác động hài hòa nhằm tiêu diệt, phá hủy mầm bệnh và các nốt sùi, u nhú ở cơ thể.
Phương pháp này còn hỗ trợ nâng cao hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình hồi phục cho bệnh nhân.
Phương pháp này còn có thể áp dụng cho nhiều trường hợp bệnh ở các mức độ, giai đoạn khác nhau với rất nhiều ưu điểm nổi bật như điều trị trong thời gian ngắn, không tốn nhiều thời gian, không gây đau, không chảy máu, ngăn ngừa bệnh tái phát.
Sử dụng phương pháp vật lý trị liệu
Trường hợp có nhiều nốt sùi, u nhú, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân điều trị bằng phương pháp vật lý trị liệu.
Đây đều là các phương pháp sử dụng dòng điện hoặc tia laser để loại bỏ các nốt sùi, u nhú mà không làm tổn thương, không làm ảnh hưởng tới các khu vực lân cận.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Đốt điện
Phương pháp này thực chất sử dụng dòng điện cao tần với sức nóng để loại bỏ các u nhú, nốt sùi hiệu quả, đồng thời có khả năng cầm máu.
Đây là cách điều trị sùi mào gà truyền thống và hiện ít được sử dụng để điều trị.
Mặc dù có thời gian điều trị nhanh chóng, hiệu quả nhưng đốt điện lại có nhược điểm là dễ làm tổn thương vùng da điều trị, đồng thời cần được thực hiện bởi những bác sĩ có tay nghề, chuyên môn cao.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Đốt laser
Đốt laser cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới, thường chỉ phù hợp với trường hợp có các mảng sùi có kích thước lớn, mọc độc lập.
Bác sĩ sẽ dùng tia laser chiếu trực tiếp vào vị trí, khu vực có nốt sùi để loại bỏ chúng.
Trong quá trình thực hiện, cần phải thật chú ý để tránh làm bệnh nhân bị bỏng.
Các lần đốt thường cách xa nhau, người bệnh bắt buộc phải đợi vết thương lành lại rồi mới tiến hành điều trị tiếp.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Áp lạnh
Với cách này, bác sĩ cần dùng nito lỏng nhằm mục đích làm đông các vị trí bị tổn thương, dần chúng sẽ tạo thành các mảng đóng vảy.
Sau khoảng 10 ngày, các mảng này sẽ tự rơi xuống.
Nhược điểm của cách chữa này là gây đau đớn, trong một số trường hợp còn gây chảy máu cho bệnh nhân và bệnh có khả năng tái phát rất cao.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng dùng thuốc
Đây hầu như là cách chữa sùi mào gà ở nam được áp dụng cho trường hợp mới mắc bệnh, khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ, các nốt sùi có kích thước nhỏ và chưa lan rộng.
Có rất nhiều loại thuốc chữa sùi mào gà được dùng để điều trị, người bệnh sẽ được bác sĩ kê đơn thuốc phù hợp.
Phần lớn thuốc tây chữa sùi mào gà có tác dụng ngăn chặn mụn sùi phát triển, làm teo các u nhú, giảm đau, kháng viêm, giảm khó chịu và làm giảm các biểu hiện, triệu chứng do bệnh gây ra.
Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc chữa ở dạng kem, gel bôi, thuốc uống để người bệnh điều trị.
Mặc dù sử dụng thuốc là cách chữa đơn giản, ít tốn kém, cho hiệu quả nhanh nhưng người bệnh cũng cần chú ý tuân thủ việc dùng thuốc theo đúng hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Không tự ý mua thuốc về sử dụng hoặc sử dụng không đúng cách, điều này sẽ dễ dẫn đến hiện tượng kháng thuốc, nhờn thuốc và xảy ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm cho sức khỏe.
Sử dụng cách chữa dân gian
Ngoài thuốc tây, người bệnh cũng có thể tham khảo cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới bằng dân gian.
Đây hầu hết là phương pháp được ông cha ta lưu truyền từ thời xa xưa và có cách thực hiện đơn giản, giúp làm giảm nhanh các biểu hiện.
Cách chữa này cũng chỉ phù hợp cho trường hợp bệnh còn ở mức độ nhẹ, chưa chuyển sang mức độ nặng.
Dưới đây là một số cách chữa sùi mào gà bằng dân gian mà người bệnh có thể tham khảo:
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Nha đam
Nha đam (hay còn gọi là lô hội) là một loại cây có nhiều tác dụng trong làm đẹp, đặc biệt là nó còn có khả năng kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm đau, sưng, giúp kích thích làm lành các tổn thương.
Nhiều người thường sử dụng để chữa bệnh sùi mào gà khi không may mắc phải.
Chuẩn bị sẵn một nhánh nha đam tươi, mọng nước, bỏ phần vỏ màu xanh bên ngoài.
Sau đó lấy phần gel trong suốt bên trong rồi thoa nhẹ nhàng vào vùng da có nốt sùi.
Trước khi thoa, chú ý vệ sinh sạch sẽ vùng có nốt sùi để ngăn ngừa viêm nhiễm.
Có thể đem ép nha đam rồi bôi vào vùng da có mảng sùi cũng đều được.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng tinh dầu tràm trà
Đây cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới được đánh giá là hiệu quả.
Tinh dầu tràm trà có khả năng kháng khuẩn tốt, giúp ức chế mầm bệnh phát triển mạnh và làm giảm hiện tượng ngứa ngáy, viêm nhiễm.
Cách thực hiện khá đơn giản:
Người bệnh chỉ cần hòa tinh dầu tràm trà cùng nước với tỷ lệ vừa phải rồi bôi trực tiếp lên khu vực có mầm bệnh.
Lưu ý: Người bệnh không nên lạm dụng tinh dầu này để tránh nguy cơ bị bỏng.
Chữa sùi mào gà nam giới bằng Tỏi
Khi nhắc đến tỏi, hầu như ai cũng biết bởi đây là một loại gia vị thường được dùng để ướp, xào, làm nước chấm...
Tỏi chứa allicin, một hoạt chất giống như kháng sinh tự nhiên giúp tiêu diệt mầm bệnh.
Có rất nhiều cách dùng tỏi để chữa sùi mào gà, người bệnh có thể ăn sống tỏi hàng ngày, dùng để chế biến thành nhiều món ăn ngon.
Hoặc giã nát từ 2 – 3 nhánh tỏi rồi đắp vào nơi có nốt sùi, dùng băng gạc cố định lại để hỗ trợ điều trị bệnh sùi mào gà một cách hiệu quả.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Lá tía tô
Với các trường hợp sùi mào gà ở mức độ nhẹ, nam giới có thể chữa bệnh bằng lá tía tô.
Loại lá này thường có tác dụng kháng viêm, giảm đau, giúp ức chế sự phát triển của mầm bệnh nhờ vào các hoạt chất vốn có.
Bệnh nhân có thể tham khảo cách chữa sùi mào gà bằng lá tía tô như sau:
Rửa sạch một nắm lá tía tô rồi ngâm qua nước muối loãng để diệt khuẩn.
Giã nát lá tía tô cùng một chút muối.
Lọc lấy phần nước cốt rồi bôi vào vùng da có nốt sùi.
Để nguyên trong khoảng 1 tiếng rồi rửa sạch lại với nước như bình thường.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Nghệ
Nghệ cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam giới khá hiệu quả, an toàn và được nhiều người áp dụng.
Hợp chất curcumin có trong nghệ có khả năng kháng lại vi khuẩn, virus rất hiệu quả.
Giúp làm lành các tổn thương, viêm nhiễm ở trên da.
Bệnh nhân chỉ cần gọt vỏ rồi rửa sạch một củ nghệ còn tươi, sau đó giã nát rồi bôi lên vùng có tổn thương, u nhú do virus gây ra.
Để nguyên trong khoảng 45 phút rồi dùng nước ấm để rửa sạch lại.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Giấm táo
Trong giấm táo thường chứa axit và có nhiều thành phần có khả năng kháng viêm, diệt khuẩn hiệu quả.
Nhờ đó mà giúp ngăn ngừa nguy cơ viêm nhiễm một cách hiệu quả, nhanh chóng.
Đây cũng là một trong những cách chữa bệnh sùi mào gà ở nam hiệu quả được nhiều người lựa chọn.
Với cách chữa này, người bệnh cần chuẩn bị sẵn giấm táo và bông y tế.
Sau đó dùng bông y tế thấm giấm táo với liều lượng nhỏ rồi chấm nhẹ vào những vị trí có nốt sùi, u nhú.
Nên thực hiện kiên trì, đều đặn hàng ngày để giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Cách chữa sùi mào gà ở nam giới bằng Khoai tây
Cách chữa sùi mào gà dân gian tiếp theo đó là khoai tây, đây là cách chữa đơn giản, dễ thực hiện và mang lại hiệu quả tốt trong việc hỗ trợ làm giảm nhanh các biểu hiện như sưng, ngứa, chảy dịch mủ ở các đám sùi.
Cách thực hiện như sau:
Chuẩn bị sẵn 2 củ khoai tây tươi, không bị hỏng, không mọc mầm, không bị thối.
Gọt sạch hết vỏ, rửa sạch rồi ép lấy nước.
Lấy phần nước ép được bôi đều lên vùng da có tổn thương.
Điều trị sùi mào gà ở nam giới bằng Hoa cúc vàng
Theo đông y, hoa cúc vàng có tính hàn, vị ngọt đắng, mùi thơm và có khả năng kháng viêm, giải độc rất tốt.
Hoa này rất hiệu quả trong việc chữa bệnh sùi mào gà ở nam.
Để chữa bệnh sùi mào gà, bệnh nhân chỉ cần lấy hoa cúc vàng rồi hãm với nước sôi trong một chiếc ấm sạch như hãm trà bình thường.
Lấy phần nước để uống hàng ngày thay cho nước lọc.
TIP
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH SÙI MÀO GÀ
Khoảng 90% bệnh nhân mắc sùi mào gà là do HPV nguy cơ thấp loại 6 và 11 gây ra.
Có hơn 100 chủng virus HPV đã biết, trong đó 30 đến 40 chủng HPV đặc biệt ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục, nhưng chỉ một vài trong số các chủng này gây ra sùi mào gà.
Mụn cóc ở các bộ phận khác sẽ do các chủng HPV khác gây ra.
Sùi mào gà có thể lây nhiễm qua các cách sau:
Quan hệ tình dục không an toàn qua đường âm đạo, hậu môn, miệng...
Tiếp xúc trực tiếp:
Sùi mào gà có thể lây truyền khi tiếp xúc với bộ phận sinh dục hoặc các vùng da khác có mụn cóc của người nhiễm bệnh.
Dùng chung vật dụng cá nhân: gồm đồ chơi tình dục, bàn chải đánh rang, dao cạo râu, quần áo hoặc đồ vệ sinh cá nhân với người mắc sùi mào gà.
Những vật dụng này có thể mang theo dịch mủ của người bệnh và lây nhiễm cho người sử dụng sau đó.
Từ mẹ sang con: bệnh có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở, tuy nhiên trường hợp này thường không phổ biến.
Không phải lúc nào nhiễm virus cũng biểu hiện thành triệu chứng.
Vì vậy việc kiểm soát nguồn lây bệnh sùi mào gà rất phức tạp.
Yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà
Virus HPV rất phổ biến, hầu hết những người có hoạt động tình dục đều bị nhiễm virus HPV vào một thời điểm nào đó.
Quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người.
Mắc một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục khác.
Quan hệ tình dục với người có lịch sử tình dục không biết rõ.
Quan hệ tình dục quá sớm.
Hệ thống miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như mắc HIV hoặc dùng thuốc chống thải ghép.
Dấu hiệu của bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà biểu hiện bằng những nốt sùi mềm, có thể xuất hiện dưới dạng một cụm mụn cóc hoặc chỉ một mụn đơn lẻ.
Ở giai đoạn đầu, những nốt mụn này rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường, có màu hồng, màu da hoặc hơi nâu (sẫm hơn màu da một chút).
Càng về sau các nốt mụn này mọc dày đặc lên, tạo thành hình dạng giống như súp lơ hoặc mào gà, khi chạm vào có cảm giác nhẵn hoặc hơi gồ ghề.
Ngoài bộ phận sinh dục, nốt sùi cũng có thể xuất hiện trên môi, miệng, lưỡi hoặc cổ họng của người có quan hệ tình dục bằng miệng với người nhiễm virus HPV.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam giới
Ở nam giới, sùi mào gà có thể xuất hiện ở những khu vực sau:
Dương vật, bìu, háng, đùi, bên trong hoặc xung quanh hậu môn.
Nếu mụn cóc sinh dục lan rộng hoặc to ra, tình trạng này có thể gây ngứa ngáy, khó chịu hoặc thậm chí đau đớn, chảy máu khi quan hệ.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nữ giới
Ở nữ giới, sùi mào gà có thể xuất hiện ở những khu vực sau:
Bên trong/bên ngoài âm đạo hoặc hậu môn, trên cổ tử cung.
Ngay cả khi nốt sùi rất nhỏ không thể nhìn thấy bằng mắt thường, chúng vẫn có thể gây ra các triệu chứng như:
Tăng tiết dịch âm đạo, ngứa, cảm giác nóng rát, chảy máu khi giao hợp.
Các chủng virus bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà là một triệu chứng của nhiễm trùng HPV (human papillomavirus) sinh dục và có 30 đến 40 chủng HPV đặc biệt ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục.
Tuy nhiên 90% trường hợp sùi mào gà là do HPV tuýp 6 và 11.
Hai tuýp này thuộc loại HPV nguy cơ thấp, hiếm khi phát triển thành ung thư cổ tử cung.
Các tuýp HPV nguy cơ cao, dễ tiến triển thành ung thư cổ tử cung là tuýp 16 và 18.
Giai đoạn phát triển của bệnh sùi mào gà
Giai đoạn ủ bệnh:
Tính từ lúc người bệnh tiếp xúc với virus HPV cho đến khi xuất hiện nốt sùi đầu tiên, thường kéo dài khoảng 4 tuần đến 9 tháng.
Giai đoạn khởi phát:
Xuất hiện những nốt sùi nhỏ, màu hồng nhạt hoặc màu da, không đau, nằm rải rác trên bộ phận sinh dục hoặc các vùng xung quanh.
Giai đoạn phát triển:
Những nốt sùi tăng lên về kích thước, số lượng, xuất hiện tại nhiều vị trí, gây khó chịu, ảnh hưởng đến tâm lý và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Giai đoạn biến chứng (còn gọi là sùi mào gà giai đoạn cuối):
Có dấu hiệu nhiễm trùng, vùng bị tổn thương sưng tấy, chảy dịch, loét, rất dễ chảy máu.
Một số bệnh nhân phát triển biến chứng nghiêm trọng như ung thư hậu môn, ung thư vòm họng.
Giai đoạn tái phát:
Sau khi điều trị khỏi, bệnh vẫn có thể tái phát do lây nhiễm lại virus từ bạn tình hoặc do virus HPV trong cơ thể chưa được điều trị triệt để hoàn toàn.
Tình trạng của người bị sùi mào gà tái phát thường sẽ nặng hơn nguyên phát.
Sùi mào gà là bệnh lý rất nguy hiểm do có khả năng lây lan nhanh và có thể tiến triển thành các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, ví dụ như:
Có thể gây ung thư:
Khi bệnh đã ở giai đoạn nặng và không được điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ chuyển thành ác tính.
Một số chủng HPV có thể dẫn đến các biến đổi tiền ung thư và ung thư tại cổ tử cung, ung thư âm đạo, hậu môn, ung thư dương vật và ung thư cổ họng hoặc miệng (với các đối tượng quan hệ bằng miệng).
Ảnh hưởng khả năng sinh sản:
Biến chứng thường gặp nhất của bệnh là gây biến dạng cục bộ, có thể làm tắc nghẽn ống dẫn tinh ảnh hưởng khả năng sinh sản của nam giới.
Sự xuất hiện của virus HPV trong tinh dịch làm giảm khả năng di chuyển của tinh trùng.
Ảnh hưởng thai kỳ:
Trong thời kỳ mang thai, nốt sùi có thể to ra, gây khó khăn khi đi tiểu.
Nốt sùi trên thành âm đạo có thể ức chế sự co giãn của các mô âm đạo trong quá trình sinh nở.
Cụm sùi lớn trên âm hộ hoặc trong âm đạo có thể gây chảy máu kéo dài trong khi sinh.
Ảnh hưởng thai nhi:
Trẻ được sinh ra từ người mẹ bị sùi mào gà có thể sẽ phát triển mụn cóc ở thanh quản (rất hiếm).
Em bé có thể cần phẫu thuật để giữ cho đường thở không bị tắc nghẽn.
Chẩn đoán bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà thường được chẩn đoán qua khám lâm sàng bằng mắt thường.
Mụn cóc nhỏ đôi khi có thể bị nhầm lẫn với u mềm lây.
Nếu gặp khó khăn trong xác nhận bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm một số phương pháp cận lâm sàng:
Khám vùng chậu:
Xét nghiệm phết cổ tử cung (Pap test) để kiểm tra những thay đổi ở cổ tử cung do virus gây ra.
Bác sĩ cũng có thể thực hiện soi cổ tử cung để kiểm tra và sinh thiết âm đạo/cổ tử cung.
Khám hậu môn:
Bác sĩ sử dụng một thiết bị gọi là ống soi hậu môn để nhìn vào bên trong hậu môn tìm mụn cóc.
Xét nghiệm máu:
Nhằm kiểm tra các bệnh lây qua đường tình dục như bệnh lậu, giang mai, chlamydia vì chúng thường có mối liên quan với sùi mào gà.
Sinh thiết:
Nên sinh thiết nếu chẩn đoán không chắc chắn hoặc nếu bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch.
Mẫu mô sinh thiết được khảo sát hình ảnh mô bệnh học, định type virus HPV.
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Xuất hiện 1 hoặc nhiều nốt mụn hoặc nốt sùi không đau xung quanh âm đạo, dương vật hoặc hậu môn.
Ngứa, chảy máu từ bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.
Thay đổi dòng nước tiểu bình thường (ví dụ: chảy sang một bên) nhiều lần không biến mất.
Có bạn tình mắc bệnh.
Điều trị bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà có thể tự biến mất mà không cần biện pháp điều trị nào vì hệ thống miễn dịch có thể chống lại virus gây ra nó.
Các nốt sùi có thể lớn hơn, nhân lên hoặc gây đau đớn, khó chịu khiến người bệnh tìm đến các phương pháp chữa trị.
Loại bỏ các nốt sùi không giúp điều trị căn nguyên nhưng làm giảm khả năng lây lan virus.
Có thể điều trị bệnh bằng các thuốc bôi hoặc bằng phẫu thuật.
Thuốc điều trị sùi mào gà
Khi đã có chẩn đoán, bác sĩ có thể kê toa các thuốc bôi tại chỗ để điều trị sùi mào gà, bao gồm:
Imiquimod (Aldara):
Đây là một loại kem có khả năng tăng cường miễn dịch tại chỗ, dùng bôi lên vùng bị bệnh.
Loại thuốc này được chỉ định cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên, hiện nay chưa có dữ liệu về sự an toàn đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 12 tuổi.
Thuốc có thể gây một số tác dụng không mong muốn tại chỗ sử dụng như:
Đỏ da, kích ứng, chai, loét, trợt, mụn nước và giảm sắc tố.
Podophyllin và podofilox:
Đây là một loại thuốc bôi không cần rửa, có công dụng phá hủy các mô của nốt sùi mào gà.
Các tác dụng phụ bao gồm bỏng, ngứa, đau và viêm cục bộ.
Không nên sử dụng trong thời kỳ mang thai.
Axit trichloroacetic:
Loại axit này tương tự như axit axetic, được sử dụng để chữa mụn cóc và sùi mào gà.
Thuốc có thể gây các tác dụng phụ như kích ứng da nhẹ, ngứa, sưng, đau.
Phương pháp này thường có tỷ lệ tái phát cao và chỉ nên được dùng bởi nhân viên y tế do khả năng gây tổn thương cho các mô xung quanh.
Phẫu thuật cắt đốt
Phẫu thuật cắt đốt được coi là hiệu quả hơn đối với mụn cóc sừng hóa, đặc biệt nếu chúng có kích thước lớn.
Tiểu phẫu có sự hỗ trợ gây tê tại chỗ là phương pháp đơn giản và trực tiếp nhưng sẽ để lại sẹo.
Phẫu thuật lạnh bằng nitơ lỏng không tốn kém, an toàn trong thời kỳ mang thai và thường không để lại sẹo nhưng cần có thiết bị và bác sĩ có chuyên môn.
Loại phẫu thuật này có thể cần gây mê và thường phải điều trị nhiều lần.
Đốt điện là phương pháp khá hiệu quả nhưng gây ra sẹo và cần gây mê, thường được chỉ định trong trường hợp bệnh đã lây lan trên diện rộng.
Chống chỉ định đốt điện cho người mang máy tạo nhịp tim, tổn thương ở gần hậu môn.
Phẫu thuật bằng laser ít chảy máu nhưng có thể kém hiệu quả hơn so với các kỹ thuật xâm lấn khác.
Chỉ định ưu tiên cho các tổn thương sùi lớn, lan rộng, sùi ở niệu đạo, âm đạo, cổ tử cung và các tổn thương không đáp ứng điều trị khác.
Phẫu thuật cắt bỏ có sự hỗ trợ gây mê toàn thân được thực hiện đối với các tổn thương rộng hơn, mụn cóc trong hậu môn hoặc ở trẻ em.
Cách chăm sóc người bị sùi mào gà
Sùi mào gà có thể lan rộng, lây nhiễm cho người khác và tái nhiễm, vì vậy người mắc bệnh cần được chăm sóc phù hợp cả trong và sau khi điều trị.
Các lưu ý khi chăm sóc người mắc sùi mào gà là:
Không tự ý sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ.
Không được dùng thuốc bôi tại cơ quan sinh dục cho các vị trí khác, vì sùi mào gà ở các cơ quan khác nhau do các chủng virus khác nhau gây ra.
Người bệnh nên chú ý giữ gìn vệ sinh cá nhân như: sử dụng dung dịch vệ sinh rửa vùng kín có độ pH trung bình, tắm rửa và thay quần áo hàng ngày, không dùng chung vật dụng cá nhân với người khác.
Bệnh nhân nên hạn chế quan hệ tình dục khi phát hiện tổn thương hoặc đang trong quá trình điều trị.
Các biện pháp điều trị sẽ giúp khỏi các triệu chứng nhưng không có nghĩa là hết nhiễm virus.
Ngay cả sau khi đã điều trị người bệnh vẫn cần đảm bảo các biện pháp quan hệ tình dục an toàn.
Luôn đảm bảo theo dõi ngay cả khi đã kết thúc điều trị, nếu gặp các triệu chứng như ngứa ngáy, kích ứng, đau khi giao hợp, đau khi đi tiểu, tiết dịch âm đạo bất thường, sưng tấy cơ quan sinh dục cần liên hệ bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Người bệnh cũng nên xây dựng một chế độ ăn lành mạnh nhằm tăng cường sức đề kháng để đẩy lùi virus và ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm: không nên ăn thực phẩm cay nóng, chiên rán, thực phẩm dễ gây kích ứng và chất kích thích.
Tăng cường rau xanh, trái cây, chất đạm lành mạnh;
Bổ sung các vitamin nhóm B, C và các chất chống oxy hóa mạnh như tỏi, hành.
Cách phòng ngừa bệnh sùi mào gà
Tiêm vắc xin
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến nghị tiêm vắc xin HPV định kỳ cho bé gái và bé trai ở độ tuổi 11 và 12, tốt nhất là trước khi quan hệ tình dục vì chúng có hiệu quả nhất khi một người chưa tiếp xúc với HPV.
Theo Ủy ban Cố vấn về Thực hành Chủng ngừa, tiêm vắc xin HPV định kỳ được khuyến nghị cho phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi, nhưng nó đã cho thấy hiệu quả cao cho đến tuổi 45.
Đối với nam giới, độ tuổi tối ưu để tiêm vắc xin HPV cho nam là từ 11 đến 12 tuổi, nhưng có thể tiêm đến 45 tuổi.
Tác dụng phụ của vắc xin nhẹ, bao gồm đau nhức tại chỗ tiêm, đau đầu, sốt nhẹ hoặc các triệu chứng giống như cúm.
Các biện pháp phòng tránh lây nhiễm
Tiêm vắc xin.
Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục.
Không quan hệ tình dục trong khi đang điều trị bệnh sùi mào gà.
Trao đổi với bạn tình, nếu bạn bị nhiễm HPV để cùng điều trị.
Không dùng chung dụng cụ tình dục; nếu có, hãy rửa sạch hoặc bọc chúng bằng bao cao su mới trước khi người khác sử dụng.
Khám nam khoa/phụ khoa định kỳ và điều trị triệt để các bệnh lây truyền qua đường tình dục nếu có.
Chung thủy với một bạn tình hoặc hạn chế số lượng bạn tình.
Không thụt rửa âm đạo.
HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH SÙI MÀO GÀ
(Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-BYT ngày tháng năm 2021
của Bộ trưởng Bộ Y tế)
1. ĐẠI CƯƠNG
- Sùi mào gà, hay còn gọi là bệnh mụn cơm ở hậu môn sinh dục, do vi rút Human papilloma (HPV) gây nên.
Đây là bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp với đặc trưng là các tổn thương dạng nhú lành tính ở cơ quan sinh dục, bẹn, mu, hậu môn, quanh hậu môn.
- Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong năm 2016, thế giới có khoảng 300 triệu phụ nữ nhiễm HPV.
Tại Việt Nam, chưa có con số thống kê cụ thể.
- Sùi mào gà gây ra bởi nhiều tuýp HPV, trong đó thường gặp nhất là tuýp 6 và 11 (chiếm 90% số trường hợp). Một số tuýp HPV có nguy cơ gây loạn sản tế bào và ung thư như tuýp 16, 18, 31, 33, 35...
- HPV lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục đường âm đạo, đường hậu môn hoặc đường miệng. Vi rút xâm nhập vào niêm mạc sinh dục qua các tổn thương nhỏ ở thượng bì và nằm ở lớp tế bào đáy.
Tuy thời gian tồn tại ngoài môi trường ngắn nhưng HPV có thể lây truyền qua các vật dụng, dụng cụ y tế.
HPV rất ít khi lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình chuyển dạ, mặc dù hiếm gặp nó có thể gây ra u nhú đường hô hấp tái phát ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Hầu hết người nhiễm HPV không có biểu hiện lâm sàng, tỉ lệ có triệu chứng chỉ khoảng 1-2%. Thời kì ủ bệnh thay đổi, trung bình là 2,9 tháng ở nữ và 11 tháng ở nam giới.
Khả năng lây truyền HPV cho bạn tình cao và có thể xảy ra ngay cả khi không có tổn thương sùi mào gà.
Các yếu tố thuận lợi cho nhiễm HPV là nhiều bạn tình và mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
2. CHẨN ĐOÁN
2.1. Lâm sang
a) Tổn thương cơ bản:
- Tổn thương điển hình là các sẩn nông, kích thước từ 1-10mm, có thể đơn độc hoặc nhiều.
Các loại tổn thương khác có thể gặp là sẩn mịn hình vòm, màu da; sẩn giống súp lơ màu hồng hoặc màu da; sẩn tăng sừng có lớp vảy dày, giống như mụn cóc ở da hay dày sừng da dầu; sẩn dẹt hơi nhô lên trên vùng da xung quanh, màu hồng, phẳng, bề mặt nhẵn.
- Vị trí tổn thương:
Ở nam giới thường gặp ở dương vật, rãnh quy đầu, dây hãm dương vật, mặt trong bao qui đầu, bìu;
Ở nữ giới thường gặp ở âm hộ, môi bé, môi lớn, âm vật, lỗ niệu đạo, âm đạo và cổ tử cung.
Ngoài ra, tổn thương sùi mào gà có thể thấy ở bẹn, vùng đáy chậu và hậu môn.
Tổn thương ở hậu môn có thể gặp ở cả hai giới và ngay cả khi không có tiền sử quan hệ đường hậu môn.
Tổn thương sùi mào gà ống hậu môn hay gặp hơn ở nam có quan hệ đồng giới.
Sùi mào gà còn có thể thấy ở môi, họng, vòm họng kèm theo các tổn thương vùng sinh dục - hậu môn trên người có tiền sử quan hệ tình dục đường miệng.
- Ở phụ nữ có thai và người có suy giảm miễn dịch, tổn thương thường phát triển nhanh, kích thước lớn và số lượng nhiều.
- Theo diễn biến tự nhiên, sùi mào gà có thể thoái triển, không thay đổi hoặc tăng dần kích thước và số lượng.
b) Triệu chứng khác:
- Thường không có triệu chứng cơ năng, hiếm khi ngứa, bỏng rát, đau.
- Nữ giới bị sùi mào gà xuất hiện triệu chứng ra khí hư có thể viêm âm đạo kèm theo.
Nam giới có sùi ở miệng sáo, niệu đạo có thể tiểu ra máu tươi cuối dòng và có bất thường dòng nước tiểu.
- Có thể kèm theo triệu chứng của các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
c) Các lưu ý khi khám lâm sàng:
- Sùi mào gà có thể có nhiều tổn thương và ở nhiều vị trí khác nhau nên khi khám phải rất cẩn thận và tỉ mỉ, khám toàn bộ vùng sinh dục, hậu môn.
- Đối với cả hai giới cần kiểm tra cẩn thận sinh dục ngoài bằng nguồn sang mạnh, sử dụng kính lúp để phát hiện các tổn thương nhỏ.
- Đối với nữ đã quan hệ tình dục đường âm đạo, cần khám bằng mỏ vịt để phát hiện tổn thương sùi trong âm đạo, cổ tử cung.
Soi cổ tử cung được chỉ định khi có tổn thương sùi ở cổ tử cung, để phát hiện các tổn thương dạng sẩn dẹt.
- Đối với nam giới, để khám miệng sáo chỉ cần dùng tăm bông mở hai mép miệng sáo ra nhưng muốn khám kĩ hố thuyền cần sử dụng panh nhỏ hoặc soi niệu đạo.
Thông thường, niệu đạo không bị tổn thương nếu không thấy có sùi mào gà ở miệng sáo.
- Chỉ định soi hậu môn đối với người có tiền sử quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc người có sùi mào gà vùng quanh hậu môn tái phát nhiều lần.
- Đối với các trường hợp nghi ngờ, có thể sử dụng test axít axetic 5% bôi vào tổn thương, sau vài phút tổn thương có màu xám trắng.
Kết quả của test này không đặc hiệu mà chỉ hỗ trợ cho việc chọn tổn thương khi sinh thiết hoặc loại bỏ tổn thương.
c) Biến chứng:
- Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần: mệt mỏi, lo lắng, sợ hãi, mất tự tin.
- Tiền ung thư và ung thư: sùi mào gà là những tổn thương lành tính.
Tuy nhiên, các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư có thể cùng tồn tại hoặc phát triển cùng các tổn thương sùi mào gà và có thể chẩn đoán nhầm là sùi mào gà.
Các dấu hiệu của tổn thương ác tính gồm có dễ chảy máu, loét, xâm lấn.
Trong những trường hợp này, cần sinh thiết để khẳng định chẩn đoán.
- Sẩn dạng Bowen là một tổn thương tân sản biểu mô ở hậu môn sinh dục, do các tuýp HPV nguy cơ cao gây ra.
- Sùi mào gà khổng lồ (u Buschke-Lowenstein) rất hiếm gặp và được xem là một dạng của ung thư biểu mô tế bào vảy dạng nhú do HPV 6 và 11 gây nên.
Bệnh có đặc điểm là xâm lấn xuống dưới trung bì.
Tổ chức bệnh học có những vùng tổ chức dạng nhú lành tính xen kẽ với các ổ tế bào thượng bì bất thường hoặc các tế bào biệt hoá ung thư tế bào vảy (SCC).
Chẩn đoán u BuschkeLowenstein cần phải sinh thiết nhiều vị trí, chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ.
2.2. Cận lâm sang
- Mô bệnh học:
Cần sinh thiết khi tổn thương không điển hình hoặc nghi ngờ ung thư; tổn thương không đáp ứng hoặc nặng lên sau điều trị.
Hình ảnh trên mô bệnh học đặc trưng của sùi mào gà là tăng sinh nhú, tăng sinh sừng; thoái hóa
dạng hốc sáng koilocytosis (tế bào không bào nhân lớn, không đều).
- Xét nghiệm HPV PCR: không được khuyến cáo để chẩn đoán xác định, theo dõi hay thay đổi phác đồ điều trị. Xét nghiệm nhằm mục đích xác định tình trạng nhiễm các tuýp HPV nguy cơ cao để theo dõi nguy cơ ung thư.
- Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, bao gồm cả HIV.
2.3. Chẩn đoán xác định
Chẩn đoán sùi mào gà chủ yếu dựa vào lâm sàng và tiền sử quan hệ tình dục.
Đối với những tổn thương không điển hình (tăng sắc tố, xâm lấn, loét, dễ chảy máu) có thể cần các xét nghiệm cận lâm sàng khác để chẩn đoán.
2.4. Chẩn đoán phân biệt
- Các tổn thương sẩn cần phân biệt với u mềm treo, sẩn ngọc quy đầu, các u tuyến bã (tuyến Tyson), nốt ruồi, u mềm lây, bệnh Crohn, dày sừng da dầu, lichen phẳng, lichen dạng chấm (lichen nitidus), sẩn sùi giang mai (condylomata lata).
- Các tổn thương sẩn dẹt cần phân biệt với vảy nến, viêm da dầu, hội chứng Reiter, bệnh Bowen, hồng sản Queyrat ở qui đầu và ung thư tế bào vảy.
3. ĐIỀU TRỊ
3.1. Mục đích và nguyên tắc điều trị
- Mục đích điều trị là loại bỏ tổn thương, không phải là tiêu diệt vi rút.
- Lựa chọn phương pháp điều trị dựa vào tuổi bệnh nhân, vị trí, số lượng, kích thước tổn thương, chi phí và khả năng chuyên môn cũng như trang thiết bị của cơ sở điều trị.
- Không có phương pháp nào được coi là vượt trội và phù hợp cho tất cả các bệnh nhân cũng như tất cả các tổn thương.
Các phương pháp điều trị không diệt được vi rút HPV.
Thời gian đào thải vi rút ra khỏi cơ thể chưa được biết rõ.
Tái phát có thể xảy ra ở tất cả các phương pháp.
- Đa số bệnh nhân điều trị ngoại trú, chỉ điều trị nội trú khi cần theo dõi trước và sau điều trị đối với bệnh nhân có nguy cơ biến chứng, phụ nữ có thai, tổn thương lớn hoặc số lượng nhiều.
3.2. Các điều trị cụ thể
3.2.1. Thuốc gây độc tế bào: Podophyllotoxin (podofilox)
- Podophyllotoxin có tác dụng làm ngừng phân chia các tế bào bị nhiễm vi rút gây hoại tử mô.
- Có hai chế phẩm: podophyllotoxin 0,5% dạng dung dịch dùng cho sùi mào gà ở dương vật và podophyllotoxin 0,15% dạng kem dùng cho sùi mào gà ở hậu môn, âm hộ
- Cách sử dụng: bôi ngày 2 lần bằng tăm bông, bôi 3 ngày liên tiếp rồi nghỉ 4 ngày, điều trị một đợt 4-5 tuần.
Diện tích bôi không quá 10cm2 và bôi dưới 0,5ml podophyllotoxin/ngày.
- Tác dụng không mong muốn: kích ứng và đau rát, trợt tại chỗ.
- Chống chỉ định cho các vết thương hở, phụ nữ có thai.
- Tỉ lệ sạch tổn thương của podophyllotoxin dung dịch là 36-83%, của dạng kem là 43-74%.
Tỉ lệ tái phát thay đổi từ 6-100% thường sau 8-12 tuần sạch tổn thương.
- Ngày nay không còn khuyến cáo sử dụng podophyllin dạng nhựa thô do hiệu quả thấp và nhiều độc tính.
3.2.2. Các phương pháp phá hủy tổn thương
a) Liệu pháp lạnh
- Dùng ni tơ lỏng (-196 độ C) gây đóng băng tế bào nhiễm bệnh, gây ra tổn thương không hồi phục màng tế bào.
- Xịt hoặc dùng tăm bông chấm tổn thương cho đến khi xuất hiện quầng mô đông lạnh 1mm quanh tổn thương, thời gian quang đông từ 5-20 giây, mỗi lần 1- 2 chu kì đông lạnh và lặp lại 1-3 lần/tuần tối đa 12 tuần.
- Tác dụng phụ: đau, hoại tử, bọng nước, sẹo.
Có thể cần gây tê vùng nếu nhiều vị trí hoặc tổn thương rộng.
- Tỉ lệ sạch tổn thương là 44-87%, tái phát 12-42% sau 1-3 tháng và có thể lên đến 59% sau sạch tổn thương 12 tháng.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy tác dụng của liệu pháp lạnh kém hơn đốt điện tuy nhiên không khác biệt so với TCA, podophyllotoxin và imiquimod.
- Phương pháp này cần trang thiết bị khá đơn giản, rẻ tiền, an toàn cho phụ nữ có thai.
Nhược điểm của phương pháp này là người bệnh cần đến cơ sở y tế nhiều lần và các bác sĩ điều trị phải được đào tạo về cách sử dụng liệu pháp này.
b) Các phương pháp vật lý loại bỏ, phá hủy tổn thương
- Bao gồm: laser CO2, cắt, nạo, đốt điện.
- Chỉ định ưu tiên cho các tổn thương sùi lớn, lan rộng, sùi ở niệu đạo, âm đạo, cổ tử cung và các tổn thương không đáp ứng điều trị khác.
Laser CO2 được lựa chọn nhiều hơn vì duy trì được giải phẫu, kiểm soát được độ sâu và dễ thực
hiện hơn so với phẫu thuật cắt bỏ; ít chảy máu hơn và ít gây khó chịu hơn so với đốt điện.
Chống chỉ định đốt điện cho người bệnh mang máy tạo nhịp tim, tổn thương ở gần hậu môn.
- Gây tê tại chỗ trước khi tiến hành; trường hợp tổn thương lớn, trong ống hậu môn hoặc ở trẻ em có thể gây mê toàn thân.
- Những phương pháp này có tác dụng loại bỏ hầu hết (89-100%) tổn thương trong một lần, tuy nhiên nguy cơ tái phát từ 19-29%.
- Nhược điểm: có thể để lại sẹo, thay đổi sắc tố, nứt hậu môn, tổn thương cơ thắt hậu môn.
c) Trichloroacetic (TCA) hoặc bichloroacetic (BCA) 80-90%
- Chỉ định bôi cho các tổn thương nhỏ, dạng sẩn; do nhân viên y tế thực hiện.
- Chấm gọn thuốc lên bề mặt tổn thương sùi, để khô xuất hiện sương trắng.
Thực hiện 1 lần/tuần trong tối đa 8-10 tuần.
Nếu đau nhiều hoặc lượng thuốc bôi nhiều, có thể trung hòa bằng bột Na2CO3, bột talc hoặc rửa bằng xà phòng.
Cần phải cẩn thận khi bôi để tránh tổn hại vùng da, niêm mạc bằng cách dung bicarbonate hay vaselin bôi xung quanh tổn thương.
- Có thể dùng cho phụ nữ có thai do không ảnh hưởng đến thai và không hấp thu toàn thân.
- Các báo cáo cho thấy tỉ lệ sạch tổn thương là 56-94%, tỉ lệ tái phát là 36%.
- Nhược điểm: có thể gây bỏng, phá hủy mô xung quanh, để lại sẹo.
3.2.3. Các thuốc điều hòa miễn dịch
a) Imiquimod
- Đây là một thuốc bôi tại chỗ kích thích hệ miễn dịch thông qua tăng sản xuất interferon và các cytokin.
- Có hai chế phẩm chủ yếu: imiquimod 5% cream: bôi 3 lần/tuần đến khi sạch tổn thương trong tối đa 16 tuần và imiquimod 3,75% cream: bôi hàng ngày trong tối đa 8 tuần.
- Sau khi bôi 6-10 giờ phải rửa bằng nước và xà phòng nhẹ.
Hướng dẫn người bệnh xác định đúng tổn thương và bôi đúng cách trong lần đầu và yêu cầu
khám định kỳ để theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị.
- Tác dụng phụ: đỏ, kích ứng, loét, trợt, mụn nước.
- Tỉ lệ sạch tổn thương từ 35-75%, cao hơn ở phụ nữ.
Tỉ lệ tái phát thấp từ 6- 26%.
Imiquimod không gây quái thai ở chuột và thỏ.
Không có dữ liệu về sự an toàn đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 12 tuổi.
b) Sinecatechin
- Chiết xuất từ trà xanh với chất có hoạt tính chủ yếu là catechin với cơ chế là chống tăng sinh, điều hòa gen liên quan đến phản ứng viêm do nhiễm HPV.
- Mỡ sinecatechin 15% bôi 3 lần/ngày cho đến khi sạch tổn thương nhưng không nên dùng kéo dài trên 16 tuần.
Không cần rửa sau khi dùng.
- Tác dụng phụ: đỏ, ngứa, nóng rát, đau, xuất hiện mụn nước, loét, trợt.
- Không nên dùng cho người nhiễm HIV hoặc các tình trạng suy giảm miễn dịch cũng như phụ nữ có thai.
- Tỉ lệ sạch tổn thương là 47-59% và tỉ lệ tái phát tương đối thấp (7-11%).
c) Interferon
- Interferon bôi/tiêm nội tổn thương: interferon là một nhóm các protein tự nhiên được sản xuất bởi các tế bào hệ miễn dịch ở người và động vật nhằm chống lại các tác nhân ngoại lai.
- Dữ liệu về điều trị sùi mào gà bằng interferon còn hạn chế tuy nhiên một số cho thấy kết quả khả quan.
- Khuyến cáo xem xét dùng interferon trong các trường hợp kháng trị.
3.2.4. Kết hợp các phương pháp
Kết hợp một thuốc bôi và một phương pháp phá hủy tổn thương (ví dụ: podophyllotoxin và liệu pháp lạnh) có thể dùng trên lâm sàng, tuy nhiên cho đến thời điểm này, còn thiếu dữ kiện lâm sàng về hiệu quả sạch tổn thương và tỉ lệ tái phát.
3.3. Đối tượng đặc biệt
3.3.1. Phụ nữ có thai
- Các phương pháp điều trị ưu tiên ở phụ nữ có thai là: liệu pháp lạnh, TCAvà các phương pháp cắt bỏ tổn thương.
Chống chỉ định với podophyllotoxin, podophyllin. Sinecatechine, imiquimod có nguy cơ thấp nhưng nên tránh do chưa đủ bằng chứng.
- Không có khuyến cáo về đẻ mổ ở phụ nữ mang thai mắc sùi mào gà.
Chỉ định đẻ mổ khi sùi mào gà làm cản trở đường ra của thai hoặc nguy cơ chảy máu cao.
Tổn thương có thể thoái triển sau sinh.
Nhiều tác giả khuyến cáo nên trì hoãn điều trị trong thời kì mang thai.
- U nhú đường hô hấp là một biến chứng hiếm gặp, ở 4/100.000 trẻ sinh ra sống.
Không có bằng chứng chứng minh việc điều trị ở mẹ sẽ làm giảm nguy cơ này.
3.3.2. Bệnh nhân nhiễm HIV và các đối tượng suy giảm miễn dịch khác
Điều trị như thông thường tuy nhiên đáp ứng với điều trị thường kém hơn và có nguy cơ tiến triển thành ung thư biểu mô vảy cao hơn.
3.4. Theo dõi và quản lý
- Hầu hết tổn thương đáp ứng trong 3 tháng điều trị.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả gồm có: tình trạng suy giảm miễn dịch và biến chứng điều trị.
Tùy theo điều kiện của từng địa phương, có thể đánh giá lại bệnh nhân mỗi 2-4 tuần về hiệu quả, tác dụng phụ, biến chứng của điều trị.
- Bạn tình của bệnh nhân mắc sùi mào gà có thể nhiễm HPV mặc dù không nhìn thấy tổn thương, do vậy xét nghiệm PCR HPV là không cần thiết đối với bạn tình.
Cần khám lâm sàng để phát hiện sớm tổn thương sùi mào gà và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Thời gian tồn tại vi rút sau khi hết tổn thương chưa được biết rõ nên không có khuyến cáo rõ ràng về thời gian kiêng quan hệ tình dục.
Trên thực hành lâm sàng, thường khuyến cáo bệnh nhân hạn chế quan hệ tình dục khi đang có tổn thương và trong thời gian điều trị.
4. PHÒNG BỆNH
- Biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất hiện nay vẫn là sử dụng bao cao su đúng cách, tuy nhiên chỉ có tác dụng một phần.
- Nếu người bệnh được điều trị bằng đốt điện thì nên sử dụng kim đốt dung một lần nhằm hạn chế lan truyền sùi mào gà và các bệnh do vi rút khác như HIV.
- Tiêm vắc xin phòng nhiễm HPV.
Hiện nay có 3 loại vắc xin HPV đã được FDA chấp thuận:
Vắc xin nhị giá (Cervarix phòng được HPV type 16 và 18);
Vaccin tứ giá (Gadasil phòng được HPV type 6, 11, 16, 18);
Vắc xin 9 giá (Gardasil 9 phòng được HPV type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58).
Trong đó vắc xin Gadasil và Gadasil 9 có thể phòng HPV type 6 và 11.
Cả 3 loại vắc xin đều được tiêm bắp 3 mũi vào tháng 0, tháng 1-2 và tháng 6.
+ Đối với nữ, tuổi tiêm được khuyến cáo là 11-12 tuổi, có thể bắt đầu từ 9 tuổi, và có thể tiêm cho những người từ 13-26 tuổi mà chưa tiêm trước đó.
+ Đối với nam, vắc xin tứ giá hoặc 9 giá được khuyến cáo tiêm thường quy trong độ tuổi từ 11-12 tuổi, có thể tiêm từ 9 tuổi và từ 13-21 tuổi chưa được tiêm trước đó.
+ Đối với người suy giảm miễn dịch và quan hệ đồng giới, vắc xin được khuyến cáo tiêm ngay cả trên 26 tuổi. Không dùng cho phụ nữ mang thai.
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.